كليدواژه :
آزمون‌هاي پارامتري و ناپارامتري , زمين‌آمار , تغييرات سطح آب , آناليز شيميايي , ماتريس همبستگي
چكيده فارسي :
احداث سد مخزني در بالادست حوضه آبريز تجن به‌عنوان يكي از فعاليت‌هاي انساني جهت تأمين آب شرب، برقابي، كشاورزي، كنترل سيلاب و يا ساير اهداف مي‌تواند روي ساير بخش‌ها نظير منابع آب زيرزميني تأثيرگذار باشد. هدف اين پژوهش، بررسي اثر احداث سد مخزني شهيد رجايي روي منابع آب زيرزميني دشت ساري- نكا در يك دوره 26 ساله (1390-1364) با استفاده از روش‌هاي زمين آمار و آزمون‌هاي آماري پارامتري و ناپارامتري مي‌باشد. نتايج آزمون‌هاي آماري نشان داد كه تغييرات سطح آب زيرزميني در طول اين 26 سال، روند صعودي غير‌معني‌داري داشت. عامل‌هاي كيفي EC،TDS ، TH، Cl، SO4، Mg، Na، SAR در محدوده مورد مطالعه، روند نزولي معني‌دار را در سطح اطمينان 5 درصد در آزمون‌هاي پيرسون و كندال نشان دادند. تغييرات كيفي منابع آب زيرزميني در منطقه، نشان از بهتر شدن وضعيت منابع آب به‌دليل احداث سد مخزني داشت. نتايج تحليل مكاني در محدوده مورد مطالعه با استفاده از روش كريجينگ در سه سال 1364، 1378 و 1390 نيز نشان داد كه در سال 1378 (سال بهره‌برداري از سد)، اغلب عامل‌هاي كيفي از سال 1364 تا زمان بهره‌برداري سد (1378) به بالاترين مقدار خود رسيده‌اند و بعد از آن در سال 1390 مقدار آنها كاهش يافته است. نتايج اين پژوهش نشان داد كه با احداث سد و بهره‌برداري از طرح شبكه آبياري و زهكشي سد شهيد رجايي، سطح آب زيرزميني در قسمت شمالي دشت به‌دليل فعاليت‌هاي كشاورزي بالا آمده كه به‌تبع آن روي كيفيت منابع آب در اين منطقه تأثير به‌سزايي گذاشته است.
چكيده لاتين :
Construction of a dam in the upstream of Tajan basin, as one of the human activities in order to provide drinking water, hydropower, agriculture, flood control or other purposes, can be effective on other sectors such as water resources. The purpose of this study is investigating the impact of Rajaei dam on groundwater resources in Sari-Neka plain during 26 years period (1985-2011) using geostatistical method, parametric and non-parametric tests. The results of statistical tests showed that groundwater table variation during 26 years has experienced insignificant upward trend. Quality factors such as EC, TDS, TH, Cl, SO4, Mg, Na and SAR had significant downward trend at 5% confidence level for Pearson and Kendall test. The Quality changes of groundwater resources in the region had good condition due to construction of dam. The results of spatial analysis for the study area using Kriging interpolation method in the three years for 1985, 1999, 2011 showed that in 1999 (the year of exploitation of the dam) most of the quality factors had reached the highest level from 1985 until the dam operation (1999) and then decreased to 2011. The results of this study showed that, agricultural activities after dam construction, operation of irrigation system and drainage network design of Rajaei dams, have raised the water table in northern part of the region and consequently had a significant impact on the quality of water resources.
