تأثير روش هاي مختلف خاك‌ ورزي و تراكم‌ كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام سويا (Glycine max) در كرج

The Effect of Tillage systems and plant densities on yield and yield components of soybean cultivars in Karaj condition

به منظور بررسي تاثيرپذيري عملكرد دانه سويا نسبت به تراكم‌هاي مختلف كاشت بذر ارقام مختلف در سيستم‌هاي خاك‌ورزي متداول و حفاظتي، آزمايشي در مزرعه آموزشي و پژوهشي دانشگاه تهران در سال 1394 انجام شد. اين آزمايش به صورت كرت‌هاي دوبار خردشده و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. عامل‌هاي مورد مطالعه شامل خاك‌ورزي در دو سطح (خاك‌ورزي رايج و بدون خاك‌ورزي)، به عنوان عامل اصلي، رقم در سه سطح (M9، Habbit و L17)، به عنوان عامل فرعي و تراكم كشت در سه سطح (30، 45 و 60 بذر در متر مربع)، به عنوان عامل فرعي فرعي در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد خاك‌و‌رزي تاثير معني‌داري روي صفات مورد بررسي نداشت و بيشترين تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه از تراكم 45 بوته در متر مربع به دست آمد. بيشترين عملكرد دانه از رقم Habbit و سيستم بدون خاك‌ورزي به دست آمد كه اختلاف معني‌داري با رقم L17 و رقم M9 در سيستم خاك‌ورزي مرسوم و رقم M9 در سيستم بدون خاك‌ورزي نداشت. بيشترين تعداد غلاف در بوته از تيمار سيستم خاك‌ورزي مرسوم× رقم L17 × تراكم 45 بوته در متر مربع به دست آمد. ارقام مختلف مورد مطالعه در سيستم‌هاي مختلف شخم، واكنش‌هاي متفاوتي را از لحاظ صفات مورد اندازه‌گيري نشان دادند و اين امر لزوم انتخاب رقم مناسب براي هر نوع روش خاك‌ورزي را مشخص مي‌كند.

To study the effect of tillage systems and plant densities on yield and yield components of soybean cultivars, a field experiment as split split plot based on a randomized complete block design (RCBD), with three replications was carried out at Research Field of Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran in 2015. The main plots were two tillage systems level (Conventional and No-till), plant densities (30, 45 and 60 plants per m2), as sub plots and three soybean cultivars (M9, Habbit and L17), were assigned in sub sub-plots. Results showed that tillage system had no effect on studied traits and the maximum pod number, grain number per plant, biologic yield and grain yield were obtained from 45 plants per m2. Habbit cultivar under no tillage system showed the highest grain yield that had no significant difference with L17 and M9 cultivars under conventional tillage and M9 under no tillage system. Maximum pod number per plant was obtained under conditional tillage with 45 plants per square meter in the L17 cultivar. Different studied cultivars have different actions to kind of tillage systems and this result showed the importance of selection of suitable cultivar under different tillage systems.