ارزيابي مدل همانند‌سازي و پيش‌بيني عملكرد دانة گياه لوبياچيتي (Phaseolus vulgaris L.)

Evaluating the simulate and prediction model of chitti bean (Phaseolus vulgaris L.) grain yield

در اين پژوهش، براي همانند­سازي و پيش­بيني عملكرد گياه لوبياچيتي در شهرستان خمين با استفاده از مدل، تغييرات روزانه مربوط به گذارشناسي (فنولوژي)، مادة خشك، سطح برگ و موازنة آب خاك، از طريق آمار روزانة هواشناسي (دماي كمينه و بيشينه، ميزان تابش و بارندگي) و با استفاده از داده­هاي استاني و داده­هاي ديگر پژوهشگران در نقاط مختلف جهان، محاسبه شد و عملكرد در پايان فصل پيش­بيني شد. عملكرد مشاهده‌شده دامنة تغييرپذيري 2518 تا 3066 كيلوگرم در هكتار داشت و با ميانگين 2832 كيلوگرم در هكتار بود؛ درحالي‌كه دامنة تغييرپذيري عملكرد پيش‌بيني‌شده 2260 تا 2780 كيلوگرم در هكتار و ميانگين 2643 كيلوگرم در هكتار داشت. مقدار R2، ضريب تغييرپذيري (CV) و جذر ميانگين مربعات انحرافات (RMSD) مدل به ترتيب 83 درصد، 6/1 درصد و 205 كيلوگرم در هكتار بود. بنابراين استنباط مي­شود كه اين مدل مي­تواند براي پيش­بيني رشد و عملكرد لوبيا در شرايط شهرستان خمين دقت مناسبي داشته باشد. همچنين اين امكان وجود دارد تا در صورت فراهم بودن داده­هاي مربوط به زيرمدل­هاي نام‌برده و نيز نتايج به‌دست‌آمده از داده­هاي منطقه­اي مربوط به تراكم و تاريخ­هاي كشت ديگر گياهان بذر محصول، بتوان از اين مدل، براي همانند­سازي و پيش­بيني رشد و عملكرد آن‌ها استفاده كرد.

In this study, for simulation and prediction the yield of chitti bean, it is necessary to assess sub models include of phenology, production and dry matter distribution, leaf area changes and equilibrium of water-soil. The sub model parameters were estimated by using information of date plantings, different plant densities and different years at khomein Research Station and data results of Scientists around the world. Using this model, daily changes of sub models were calculated based on daily meteorological statistics (minimum temperature, maximum temperature, radiation and rain) and finally the yield was predicted. The resulting range of observed yield was 2518 to 3066 kg.h-1 with average of 2832 kg.h-1; whereas the resulting range of predicted yield was 2260 to 2870 kg.h-1 with average of 2643 kg.h-1. R2, CV and RMSD were %83, %1.6 and 205 kg.h-1, respectively. Therefore, it can be concluded that this model have appropriate accuracy for prediction of the growth and yield of common bean in khomein. Also it is possible to predict growth and yield responses of other crops if the data of sub models and regional data results of density and planting date of seed crops are available.