پديد آورندگان :
مامدي حاجي جفان، آرش دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي , توكل افشاري، رضا دانشگاه فردوسي مشهد - گروه زراعت و اصلاح نباتات , سپهوند، نيازعلي مؤسسۀ تحقيقات اصلاح و تهيۀ نهال و بذر
كليدواژه :
سرعت جوانه‌زني و كينوا , دماي مهم , تنش غيرزنده , پتانسيل اسمزي
چكيده فارسي :
كينوا (Chenopodium quinoa) يك گياه شبه غله‌اي با ارزش غذايي بالا و متحمل به تنش‌هاي غيرزنده مانند گرما، سرما و تنش خشكي است. به‌منظور بررسي تأثير دما بر جوانه‌زني بذر كينوا در شرايط تنش خشكي آزمايشي به‌صورت فاكتوريل با هفت سطح دما (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجۀ سلسيوس) و چهار سطح تنش خشكي شامل (0، 4-، 8- و 12- بار) انجام شد. نتايج نشان داد، با كاهش پتانسيل اسمزي به 12- بار درصد جوانه‌زني در دماهاي 5، 10 و 15 درجۀ سلسيوس به 0 كاهش يافت ولي به‌تدريج با افزايش دما به 30 درجۀ سلسيوس، درصد جوانه‌زني به 85 درصد افزايش يافت. در همۀ سطوح دمايي با كاهش پتانسيل اسمزي، سرعت جوانه‌زني كاهش يافت. با كمي كردن سرعت جوانه‌زني با استفاده از برازش دو مدل دندان-مانند و بتا ، پنجرۀ مجاز دمايي براي جوانه‌زني (دماهاي كاردينال) با كاهش پتانسيل اسمزي، محدودتر شد. به‌طوري‌كه، در پتانسيل‌هاي 0، 4-، 8- و 12- بار ميزان دماي كمينه (پايه) به ترتيب به 1، 1، 2 و 15 درجۀ سلسيوس افزايش يافت و دماي بيشينه (سقف) به ترتيب به 54، 41، 41 و 36 درجۀ سلسيوس كاهش يافت ولي دماي بهينۀ بذر در شرايط مختلف اسمزي كمتر تحت تأثير قرار گرفت.
چكيده لاتين :
Quinoa (Chenepodium quinoa Willd) is a grain-like crop with high nutritional values and resistant to abiotic stresses such as salinity, drought, cold and heat. In order to study germination characteristics of quinoa seeds underdrought stress conditions at different temperatures, an experiment was conducted. Seeds were incubated on four water potential levels (0, -4, -8 and -12 bar) of PEG and germinated at constant temperatures ranging from 5 to 35°C (5, 10, 15, 20, 25, 30, and 35 °C) in Petridishes. Results showed that germination didn’t occur with decreasing water potential to -12 Bar at low temperatures, but germination percentage achieved to %85 in -12 Bar with gradual increase in temperature from 5 to 30°C. Seed germination rate decreased with decreasing water potential at all levels of temperature. Cardinal temperatures at all levels of water potential were calculated by using two nonlinear regression models (beta and dent-like), and then their accurate predictions and performances were compared by root mean square error (RMSE) and coefficient of determination (R2). With decreasing water potential, the permissive temperature range for germination was limited. To sum up, base temperature at (0, -4, -8 & -12) Bar increased to (1, 1, 2.5 & 15°C) and regarding for ceiling temperature decreased to (54, 41, 41 and 36°C), respectively.
