بررسي و تحليل روابط ترامتني رمان نوشدارو با شاهنامه

نوشدارو اثر علي مؤذني يكي از متون ادبيّات داستاني معاصر است كه در ابعادي گسترده با داستان­هاي اسطوره­اي و حماسي شاهنامه ازجمله رستم و سهراب، سياوش، فريدون و ضحاك پيوند و ارتباط برقرار كرده ­است. كشف و شناخت انواع اين روابط نه­تنها به درك بهتر رمان ياري مي­رساند، بلكه براي شناخت ويژگي‌هاي برخي از داستان­هاي معاصر كه از آثار حماسي و به­ويژه شاهنامه تأثير پذيرفته­اند، سودمند خواهد بود. براي نيل به اين مقصود، در مقالۀ حاضر، بر مبناي نظريۀ ژرار ژنت، روابط ترامتني رمان نوشدارو با شاهنامه بررسي شده ­است؛ ژنت اين رابطه­ها را به پنج دسته تقسيم مي­كند: بينامتني، پيرامتني، فرامتني، سرمتني و بيش‌متني. در اين جستار نخست بحث­هايي مقدماتي دربارۀ بينامتنيت و ترامتنيت مطرح مي­شود، آن­گاه محتواي رمان را به­اجمال بررسي مي­كنيم و سپس در هريك از قسمت­هاي مقاله، به­طور جداگانه، از انواع روابط ترامتني سخن مي­گوييم­ و شاخصه­ها و مصاديق آنها را در رمان نوشدارو در قياس و پيوند با شاهنامه بررسي و تحليل مي­كنيم.

Nushdāru (antidote), a novel by Ali Mơazzeni, is one of the contemporary literary fictional texts has extensively communicated whit mythical and epic stories of Shāhnāmeh such as Rostam and Sohrāb, Siyāvash, Fereydun and Zahhāk. Exploring these relationships not only leads to a better understanding of the novel, but also is beneficial to identify the components of contemporary fictions have been influenced by epic works specially Shāhnāmeh. To achieve this, in present essay, the transtextual relations between Nushdāru and Shāhnāmeh have been reviewed and analyzed bases on Gerard Genette`s theory. He divides these types of relations into five categories: Intertextuality, Paratextuality, Metatextuality, Architextuality, and Hypertextuality. Some introductory discussions have been proposed, first about intertextuality and transtextuality, and then different types of transtextual relations have separately discussed in each part of the essay through a brief review of the novel’s content. Finally, their features and instances in Nushdāru have been analyzed in comparison to Shāhnāmeh.