تأثير فرم كالبدي شهر بر شيوۀ سفر شهروندان (مورد: شهر ساري)

گسترش سريع شهرنشيني و جمعيت شهرنشين، نياز به جابه ­جايي و تقاضـا بـراي سـفر را روز بـه روز افزايش داده و طولاني شدن زمان سفرها، منجر به افزايش سهم شيوه ­هاي سفر شخصـي (اتومبيل)، افـزايش ترافيـك، آلودگي صوتي و هواي ناشي از سيستم حمل و نقل شده اسـت. اسـتفاده گسـترده از اتومبيـل در شهرها، اغلب انعكاس افزايش نياز به سفر و متوسط مسافت آن در نتيجـه رشـد افقـي و گسـترده شـهرها و به هم خوردن نظم ساختار و فرم كالبدي فضايي شهر و پراكنش فضايي فعاليت­هاست. از اين­رو، تحقيق حاضر با هدف بررسي تأثير مؤلفه­هاي فرم شهري بر شيوه سفر شهروندان در شهر ساري و شناخت الگوهاي غالب سفر انجام گرديده است. در اين پژوهش، نوع تحقيق كاربردي- توسعه اي و روش آن پيمايشي است. جامعه آماري اين پژوهش 6 محله از محلات شهر ساري است كه 300 نفر از اين افراد با استفاده از فرمول كوكران و روش نمونه­گيري خوشه­اي چندمرحله­اي انتخاب شدند و شاخص­هاي اختلاط كاربري، اتصال و تراكم در سه نوع فرم فشرده، نيمه فشرده و گسترده مورد بررسي قرار گرفتند. اين پژوهش پس از واكاوي شواهد اذعان دارد كه متغير هاي موجود فرم شهري عاملي مؤثر در انتخاب شيوه سفر شهروندان در شهر ساري است. يافته­هاي تحقيق نشان مي­دهد كه شاخص «تراكم» در فرم فشرده بيشترين تأثيرگذاري را بر شيوه سفر به محل كار دارد (EXP(B):5.533). همچنين، شاخص «اتصال» نيز در فرم نيمه فشرده و گسترده به ترتيب با مقادير (EXP(B):5.324) و (EXP(B):5.130) ييشترين تأثيرگذاري را در استفاده از حمل و نقل عمومي براي رفتن به محل كار داشته است.