اثربخشي روانشناسي مثبت نگر بر اميد و تاب آوري مادران داراي كودك كم توان ذهني

Effectiveness of Positive Psychology on Hope and Resilience in Mothers with Mentally Retarded Children

مقدمه: مادران با كودك كم توان ذهني با مشكلات و چالش هاي روان شناختي متعددي درگير هستند. روش هاي جديد روان شناختي از جمله؛ روان شناسي مثبت گرا داراي مفاهيمي هستند كه مي توانند به اميد و تاب آوري آنها در برابر مصائب زندگي كمك كنند. پژوهش حاضر تعيين اثربخشي روانشناسي مثبت نگر بر اميد و تاب آوري مادران داراي كودك كم توان ذهني بود.روش كار: روش اين پژوهش از نوع نيمه تجربي و با پيش آزمون پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش حاضر شامل كليه مادران با كودك كم توان ذهني در بيمارستان رفيده شهر تهران در سال 1395 بود كه از اين ميان تعداد 30 نفر به روش نمونه گيري هدفمند و در دسترس انتخاب و به طور تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل تخصيص يافتند. دو گروه در دو مرحله پيش آزمون و پس آزمون به پرسش نامه تاب آوري كانر و ديويدسون (2003) و مقياس اميدواري اشنايدر و همكاران (1991) پاسخ دادند. گروه آزمايش به مدت 10 جلسه آموزش مبتني بر روانشناسي مثبت نگر را دريافت كردند. داده هاي جمع آوري شده به وسيله آزمون كوواريانس و نرم افزار spss نسخه 20 تحليل شدند.يافته ها: يافته هاي پژوهش نشان داد كه بين نمرات اميد در مرحله پيش آزمون (4.99 ± 19.66) و پس آزمون (4.20 ± 25) (0.001 = p) تفاوت معناداري را نشان داد. همچنين، در نمرات تاب آوري در مرحله پيش آزمون (13.54 ± 51.66) و پس آزمون (12.67 ± 57.06) (0.005 = p) در گروه آزمايش پس از اجراي مداخله تفاوت معناداري مشاهده شد. اين تفاوت در گروه كنترل مشاهده نشد.نتيجه گيري: به نظر مي رسد كه، ارائه مداخله هاي آموزشي و درماني مبتني بر روان شناسي مثبت گرا مي تواند به ارتقاي اميد و تاب آوري در برابر استرس در مادران با كودك ناتوان ذهني اثربخش باشد. برگزاري دوره هاي آموزشي و درماني به مادران با كودكان كم توان ذهني در مراكز و موسسات توانبخشي توصيه مي شود

Mothers with mental retarded children deal with a number of psychological problems and challenges. New psychological interventions, such as positive psychology, have concepts and elements that help mothers improve their hope and resiliency in facing life problems. The purpose of this study was to determine the effectiveness of positive psychology on the hope and resilience of mothers with mentally retarded children. Methods This research had a semi-experimental design and pre-test-posttest with a control group. The research population included all mothers with mentally impaired children in Rofaydeh Hospital of Tehran, during year 2017. Thirty were selected by targeting sampling and then randomly assigned to two groups, experimental and control. The two groups responded in two stages: pre-test and post-test to Responder Questionnaire by Canner and Davidson (2003) and Schneider et al. (1991). The experimental group received 10 positive psychological training sessions. Data were analyzed by covariance test and SPSS software version 20. Results The findings showed that there was a significant difference between the pre-test of hope scores (19/66 ± 4/99) and post-test (25 ± 4/20) (P = 0.001). In addition, there was a significant difference between the pre-test of resiliency scores (51.66 ± 13.54) and pre-test (57.06 ± 13.54) (P = 0.005) of the experimental group. These changes were not found in the control group. Conclusions According to the research findings, therapeutic and educational positive psychological interventions could improve hope and resilience of mothers with mentally retarded children. This intervention could be recommended by family counselors at rehabilitation centers for mothers with special needs children.