قدرت نرم جمهوري اسلامي ايران و جريان‌هاي سياسي شيعه غرب آسيا

Soft Power of Islamic Republic of Iran and Shia’s Political Movements in Western Asia

عراق، كشوري با ميزان تجانس اجتماعي پايين است. تعدد گروه­هاي قومي- مذهبي و سهم­خواهي از قدرت، شكل­گيري شكاف­هاي اجتماعي چندگانه را در عراق، موجب شده كه با شكل­گيري گروه­هاي تروريستي، بر سياست خارجي كشورهاي منطقه، تأثيرگذار بوده‌است. اين مقاله سعي‌دارد با روش تحليلي و محور‌بودن نظريه نورئاليسم تدافعي به اين پرسش پاسخ‌گويد كه شكاف­هاي اجتماعي عراق بر سياست خارجي ايران در عراق در ابعاد داخلي، منطقه­اي و بين­المللي در شرايط ظهور داعش چه تأثيري‌داشته‌است؟ همچنين اين فرضيه مطرح‌مي‌شود كه شكاف­هاي اجتماعي عراق در شرايط ظهور گروه­هاي تروريستي نظير داعش، زمينه مواجه ايران با چالش­هاي داخلي، منطقه­اي و بين­المللي را فراهم‌كرده و وجوه امنيتي آن را افزايش‌داده‌است. يافته­ها نشان‌مي­دهند كه اين مسئله در ابعاد داخلي سياست خارجي، ايران را با تعميق شكاف شيعه و سني و نيز احتمال تجزيه عراق و مسائل قوميتي برخاسته از آن مواجه‌مي­كند؛ اين مسئله در بعد منطقه­اي خود ازيك‌طرف، ايجاد شكاف در ژئوپليتيك شيعي و درنتيجه، شكاف در محور مقاومت را درپي‌دارد و ازطرفي نيز، تهديد محيط امنيتي منطقه­اي را موجب مي­شود كه واكنش ايران درراستاي دفاع فعال تهاجمي را به‌همراه‌داشته‌است؛ در طرف سوم نيز، اين مسئله به شكل­گيري ائتلاف منطقه­اي ضد ايران با محور بودن حمايت از داعش و ساير گروه­هاي تروريستي منجر‌شده‌است. درنهايت در سطح بين­المللي، افزايش حضور آمريكا در محيط منطقه­اي ايران و راهبرد نيابتي سياست خارجي اين كشور را ضد ايران درپي‌داشته‌است.

Today, soft power of countries in achieving their goals and benefits is clear to everybody, meanwhile soft power is fulfilled considering recent political movements and communication revolutions. In this regards, countries try to achieve their goals and benefits through applying soft power and influencing public thoughts. Depending on Islamic values and virtues, Iran has suitable capacity for having soft power in and influencing Shia movements in countries such as Iraq, Bahrain, and Lebanon. This is descriptive-analytic paper examining soft power of Iran in Shia movements in Western Asia. Findings show that soft power of Iran affects political structure and completeness of these movements and improves such movements