شناخت وضعيت اجتماعي اقتصادي و مشاركتي جوامع روستايي ساكن در مناطق خطر آتش سوزي جنگل در استان هاي گلستان، كردستان و چهارمحال بختياري

Identification of Economic, Social and Participatory status of rural communities in areas affected by forest fire risk in Golestan, Charmahal bakhtiari & kordestan provinces

آتش سوزي جنگل ها در ايران بيشتر در نتيجه فعاليت هاي انسان و مداخلات نا آگاهانه و عمدي او انجام مي گيرد. هدف از اين پژوهش بررسي و شناخت مسائل اجتماعي اقتصادي روستاهاي جنگل نشين در استان هاي گلستان، كردستان و چهارمحال بختياري، با بيشترين فراواني و گستره آتش سوزي در فاصله سال هاي 92-1388 است. پژوهش حاضر از نوع توصيفي همبستگي بوده و اطلاعات مورد نياز با استفاده از پرسشنامه جمع آوري شده است. جامعه آماري مشتمل بر ساكنان روستايي مناطق الگويي متأثر از خطر آتش سوزي كم و زياد مي باشد. بر اساس فرمول كوكران، تعداد 364 نفر از بهره برداران ساكن درمناطق مورد بررسي به عنوان حجم نمونه تعيين گرديد. روايي پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تأييد و سطح پايايي پرسشنامه با استفاده از آلفاي كرونباخ 0.817 به دست آمد. تحليل‌ هاي آماري داده ها با استفاده از آزمون t و رگرسيون لجستيك در محيط نرمافزار آماري SPSS انجام شد. نتايج نشان داد تراكم جمعيت انساني و تعداد دام در روستاهاي مناطق الگويي با خطر آتش سوزي زياد، به ترتيب سه و دو برابر منطقه با خطر آتش سوزي كم، نرخ اشتغال، سطح درآمد و تحصيلات ساكنين در منطقه الگويي با خطر آتش سوزي كم به طرز محسوسي بيشتر از منطقه با خطر آتش سوزي زياد است. بررسي روش ها و شيوه هاي مشاركت مردم نشان داد؛ برگزاري كلاس هاي آموزش و ترويج و توان افزايي مهارتي بهره برداران، برخورد با عوامل تخريب و تجاوز به جنگل، انتخاب قرقبان افتخاري، تقويت اقدامات دولت در حفاظت از جنگل، از راهكارهاي جلوگيري وقوع آتش سوزي در جنگل است.

In Iran, forest fires often occur as a result of human activities and unknowing and intentional intrusions. There are hidden and hidden issues behind these human activities and communities that have played a significant role in forest fire. The purpose of this research is to investigate the socio-economic issues of forest villages in three provinces of Golestan, Kurdistan and Chaharmahal Bakhtiari, with the highest frequency of firefighting between 2010 and 2014. The present study was a descriptive-correlational study and the required information was collected using a questionnaire. The statistical population consists of rural inhabitants of model regions affected by low and high fire risk in three provinces of Golestan, Chaharmahal, Bakhtiari and Kurdistan. Based on the Cochran formula, 364 residents of the studied areas were selected as sample size. The validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts and the reliability level of the questionnaire was obtained using Cronbach's alpha (0.817). Statistical analysis of data was performed using t-test and logistic regression in SPSS software. The results showed that the density of human population in the villages of patterned areas with a high fire risk of approximately 3 times the area with low fire risk, the number of livestock in the area with high fire risk is twice as low as the risk area, employment rate, level The income and education of inhabitants in the region with a low fire risk pattern is noticeably higher than the area with a high fire risk. It seems that these factors cause the forest fire, more in the area with a high fire risk, than the low risk area. A survey of the methods and methods of participation of the people showed; holding training and promotion classes The ability to increase the skill of the exploiters, dealing with the factors of destruction and rape of the forest, the selection of honorary soldiers, and strengthening the government's actions in protecting the forest are among the strategies to prevent the occurrence of fire in the forest.