تحليل و مقايسۀ انرژي دو سامانۀ هواكشت و معمولي در توليد ميني تيوبر سيب زميني

اردبيل نخستين استاني است كه بذر ميني­تيوبر به روش هواكشت توليد مي‌كند كه عاري از ويروس و عامل بيماري و داراي راندمان بالاست. در اين راستا، آزمايشي در سال زراعي 1395 در مجتمع گلخانه­اي مهندس اردبيلي و به­منظور تحليل و مقايسۀ ميزان انرژي مصرفي در دو سامانۀ هواكشت و معمولي در توليد ميني­تيوبر سيب­زميني در اين استان اجرا شد. نتايج اين تحقيق علاوه بر تحليل‌هاي فني، از ضرورت‌هاي مهم در بررسي پروژه­هاي كشاورزي در استان اردبيل و ساير مناطق كشور است. نتايج بررسي­ها نشان مي­دهد كه راندمان انرژي (ER) در سيستم كشت ائروپونيك به­مراتب بهتر و بيشتر از راندمان انرژي در سيستم كشت­ خاكي است. همچنين، مشابه اين شرايط در شاخص كارآيي انرژي (­EP) نيز ديده مي­شود. مصرف انرژي ويژه بسيار بالايي در سيستم كشت­خاكي نسبت به سيستم ائروپونيك مشاهده مي­شود كه بيانگر عملكرد پايين اين سيستم در توليد ميني­تيوبر در قبال ميزان انرژي مصرفي است. در شاخص انرژي خالص (NE) نيز متأسفانه در سيستم كشت­ خاكي، وضعيت مشابه ساير توليدات گلخانه­اي ايران است. ولي در سيستم ائروپونيك شاخص انرژي­خالص مثبت و وضعيت آن نسبت به سيستم كشت­خاكي مطلوب­تر است. به­طور كلي، سيستم ائروپونيك از لحاظ شاخص­هاي انرژي ساليانه، دوره و غده مزيت و مطلوبيت بهتري دارد و مي­توان اين سيستم را يكي از سيستم­هاي كارا و بهينه، از لحاظ ميزان مصرف انرژي براي توليد ميني­تيوبر سيب­زميني، پيشنهاد داد.

Solanum Tubrsosum L. is considered as the fourth important crop of the world. Ardebil is the first province in producing mini-tubers by aeroponic technique, which is free from microbes and viruses and has high productivity ratio. In this regard, an experiment was conducted in Ardebili Greenhouse Complex in 2016 to analyze and compare the energy of aeroponics and ordinary systems in producing Solanum Tubrsosum L. mini-tubers. Results showed that energy ration (ER) is relatively higher in aeroponics system than the one in ordinary system. Similarly the case is same for conditions of energy productivity (EP) index. The very high specific energy consumption was seen in cultivation under soil (ordinary) system as compared to aeroponics system, which indicates the lower efficiency of this system in producing mini-tubers. Unfortunately, the net energy (NE) index in soil (ordinary) system has similar conditions for all other Iran greenhouse products. However, the aeroponics system has positive net energy and therefor is more desirable than soil system. Generally, aeroponics system was found to be more advantage according to annual energy indexes, period, and mini-tuber. Therefore, this system can be suggested as one of stable systems based on energy to produce Solanum Tubrsosum L. mini-tubers.