بررسي تطبيقي مباني رئاليسم در رمان «النهايات» اثر عبدالرحمان منيف و «آوسنه بابا سبحان» اثر محمود دولت آبادي

امروزه در مباحث نقد ادبي، رئاليسم به عنوان مكتبي ادبي، جايگاه ويژه اي در ادبيات داستاني دارد؛ مكتبي كه مي كوشد خصوصيات انسان ها و اوضاع اجتماعي را آن گونه كه در زندگي واقعي به نظر مي رسند، بازتاب دهد. عبدالرحمان منيف، نويسنده سرشناس عربستاني تبار و محمود دولت آبادي، داستان نويس صاحب سبك ايراني از جمله نويسندگاني هستند كه در آثار خود بر مبناي مباني رئاليستي، واقعيات جوامع خود را با رويكردي انتقادي و اصلاح جويانه، به رشته تحرير درآورده اند. منيف در رمان «النهايات» و دولت آبادي در «آوسنه باباسبحان» با همين رويكرد، اقليم روستا و شرايط اجتماعي- اقتصادي مردمان آن را به تصوير مي كشند. پژوهش حاضر، به مباني رئاليسم در رمان «النهايات» و داستان بلند «آوسنه باباسبحان» از جهت محتوايي مي پردازد و نشان مي دهد كه در هر دو اثر، به موضوعاتي عيني و ملموس پيرامون زندگي روستانشينان مي پردازند و درونمايه هايي برگرفته از واقعيت هاي زندگي آنان، همچون فقر، درد و رنج و ناكامي و محروميت در محيط روستا را نشان داده اند. انتخاب موضوع و درون مايه ها با رويكردي انتقادي و اصلاح جويانه، منطبق بر واقعيت و معيارهاي رئاليستي به ويژه رئاليسم انتقادي است.