وضعيت پسامدرن در داستان كوتاه فارسي دهة هشتاد

در دهه هاي اخير كاربرد رويكردهاي پسامدرن در حوزة ادبيات داستاني ايران گسترش يافته است. در اينجا با تعيين مشخصه هاي كلي پسامدرنيسم در داستان و تحليل داستان هاي كوتاه نويسندگان شاخص دهة هشتاد از ديدگاه منتقدان، كوشش شده است چشماندازي اجمالي از وضعيت پسامدرن آنها ارائه شود. در نتيجه مي توان گفت از ميان داستان هاي كوتاه بررسيشده، تنها 35 % دست كم يك ويژگي پسامدرنيستي داشتهاند كه از اين ميان بيشترين سهم مربوط به سال هاي 82 و 86 و كمترين مربوط به سال هاي 83 تا 85 است. با آنكه مشخصه هايي چون فراداستان، پسامرگ و بعد سوم بيشترين بسامد و منطقه سازي و وانمودگي كمترين بسامد را داشته اند و نويسندگان با اتخاذ شيوه اي محافظه كارانه در مواجه با واقعيت، بيشتر به مقولاتي مربوط به طرح داستاني پرداخته اند تا ماية داستاني اما سير بهره گيري از مشخصه ها نشان مي دهد كه تمايل نويسندگان در اين دهه از مشخصه هاي ظاهري به سمت مشخصه هاي محتوايي سوق يافت ه است. بر اين اساس اگرچه مي توان به دو رويكرد متفاوت ميان نويسندگان در داستان پردازي پسامدرن اشاره كرد اما از ميان آن ها افرادي چون خسروي، شهسواري، يادعلي، بيگدلي، صادقي، مختاري، رياضي و محمودي گاه با بسامد بالاي تنوع كاربرد مشخصه ها و گاه با تكيه اساسي بر بعضي مشخصه ها توانسته اند تا حدودي سبك خاص خود را در داستان پسامدرن عرضه كنند.