كليدواژه :
آينده‌پژوهي , گفتمان اسلام سياسي , خاورميانه , سناريو
چكيده فارسي :
نگاهي به تحولات يك قرن اخير در خاورميانه نشان مي دهد اسلام گرايي نه تنها در بيشتر رويدادها، تحولات و دگرگوني‌هاي مهم غائب نبوده، بلكه هميشه به عنوان كنش‌گري فعال در اين رويدادها نقش آفريني كرده است. يكي از بارزترين آن‌ها حضور فعال اسلام گرايان در انقلابهاي عربي سال 2011 و تحولات پس از آن بوده است. در اين تحولات، خوانش هاي مطرح گفتمان اسلام سياسي اعم از از شيعي، سني يا معتدل و افراطي و بنيادگرا و... نقش آفريني كرده اند. اين امر را مي توان نقطه عطفي در بازيگري همه جانبه اسلام گرايان در تحولات خاورميانه به حساب آورد. هر چند روندهاي طي شده در چند سال اخير حاكي از افزايش تهديدات و آسيبهاي اسلامگرايان و گفتمان اسلام سياسي بوده است، اما اين امر به معني پايان كار گفتمان اسلام سياسي نيست، بلكه ميتواند حاكي از ميزان نفوذ و قدرت اسلام گرايان در معادلات سياسي- امنيتي، اجتماعي و فرهنگي خاورميانه و فضاي وسيع كنش گري آنان باشد. اين كه گفتمان اسلام سياسي چه وضعيتي در آينده اين منطقه خواهد داشت، سوال اصلي اين مقاله است. اين سوال با بهره گيري از مبناي مفهومي و نظري تحليل گفتمان انتقادي لاكلاو موف و با استفاده از روش آينده پژوهي تحليل لايه لايه‌اي علتها، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و با توجه به يافته هاي تحقيق در نهايت سناريوهاي مطلوب و مرجح تدوين گرديده است.
چكيده لاتين :
In the last century developments in the Middle East show Political Islam and Islamism, not only not absent in most of the events, changes and important transformations, but also these movements always played an important role in these events and developments. One of the most prominent of these roles has been an active presence of Islamists in the Arab revolutions of 2011 and subsequent developments in the Middle East.
In these developments, there were involved all the readings of the political Islam Discourse, including Shia, Sunni, or moderate, radical, and fundamentalists. This would be a milestone in the comprehensive role of Islamists in the developments of events in the Middle East. This is the beginning of a process that could the presence of Islamists in political and security, social and cultural rights on Middle East makes more and more bold. Although trends in recent years show an increase in costs and damage to the detriment of political Islam discourse and Islamists, but this Issue does not mean ending the political Islam Discourse, It can also be an indication of the influence of Islamists in the political and security developments, social and cultural rights in the Middle East.
This research is an attempt to answer the question about situation of political Islam's discourse in the future due to developments in the Middle East from 2011. This question has been analyzed by Discourse Analysis and Future Studies method of Causal Layer Analysis (CLA). According to the findings of the research, finally, desirable and preferred scenarios have been developed.
