مقايسه پيشرفت تحصيلي دانشجويان و جو آموزشي مقطع علوم پايه در دوره پزشكي عمومي دانشگاه علوم پزشكي تهران قبل و بعد از بازنگري

Comparison of Academic Achievement and Educational Environment of Basic Sciences Phase of MD Program in Tehran University of Medical Sciences, before and after Curricular Reform

مقدمه: بازنگري دوره پزشكي عمومي دانشگاه علوم پزشكي تهران در برگيرنده تغييرات اساسي در بسياري از جنبه‌هاي برنامه آموزشي است كه پس از گذشت حدود سه سال از اجرا، بررسي پيامدهاي آن ضروري است. هدف از مطالعه حاضر، مقايسه پيشرفت تحصيلي دانشجويان و جو آموزشي مقطع علوم پايه مربوط به برنامه سنتي با موارد مشابه در برنامه جديد است. روش‌ها: در اين مطالعه كوهورت تاريخي معدل دوره علوم پايه كليه دانشجويان پزشكي ورودي مهر 90 دانشگاه علوم پزشكي تهران و سه دوره قبل آن (87 تا 89) استخراج گرديد. همچنين نتايج آزمون جامع علوم پايه دوره‌هاي 44، 46، 48 و 50 شامل رتبه دانشگاه و نمره استاندارد آن مورد بررسي قرار گرفت. براي سنجش جو آموزشي از پرسشنامه DREEM استفاده شد كه در انتهاي دوره علوم پايه توسط دانشجويان ورودي 89 و 90 تكميل شد. جهت تحليل داده‌ها از آزمون آماري ANOVA،Chi-Square و T-test استفاده شد. نتايج: تعداد كل دانشجويان پزشكي ورودي مهر 87 تا مهر 90 جمعاً 1032 نفر بود كه از ميان آنها 589 نفر (57 درصد) دختر بودند. ميانگين معدل علوم پايه، تعداد ترمهاي مشروطي و مردودي دانشجويان در ورودي‌هاي مختلف با يكديگر تفاوت آماري معناداري نداشت. بر اساس نتايج آزمون جامع علوم پايه، دانشگاه در سال 87 حائز رتبه سوم كشوري شد و طي سه سال بعد رتبه اول را در سطح كشور كسب كرد. نمره استاندارد دانشگاه در كل آزمون طي اين سال‌ها به ترتيب 61/0، 96/0، 85/0 و 94/0 بود. در مورد ارزشيابي جو آموزشي نمره كلي پرسشنامه قبل و بعد بازنگري به ترتيب 5/91 و 5/93 (از 200) با انحراف معيار 46/0 و 41/0 به دست آمد كه اين اختلاف و اختلاف بين نمرات 5 حيطه پرسشنامه بين دو گروه معنادار نبود. نتيجه‌گيري: در اكثر پيامدهاي مورد بررسي بعد از بازنگري بهبود مختصري مشاهده ‌شد، اما از لحاظ آماري معنادار نيست. بنابراين ضمن اين كه علت اين امر را مي‌توان به وضعيت پايه بالاي دانشگاه در سال‌هاي گذشته و همچنين كوتاه بودن فاصله زماني بين مداخله و ارزيابي پيامدها نسبت داد، دغدغه مبني بر افت تحصيلي متعاقب بازنگري بي‌مورد به نظر مي‌رسد. پايش مستمر پيامدها براي ارزيابي اثربخشي بازنگري در طولاني مدت بايد در نظر گرفته شود.

Introduction: Curriculum reform of MD program in Tehran University of Medical Sciences involves fundamental changes in many aspects of the program. Three years after implementation of the new curriculum, evaluation of program outcomes is necessary. The aim of this study was to compare academic achievement and educational environment of basic sciences phase of the previous curriculum with those of the revised curriculum. Methods: In this retrospective cohort study, the average score of basic sciences courses for all medical students accepted to Tehran University of Medical Sciences in 2011 and previous three years (2008-10) was extracted. The results of the 44th, 46th, 48th and 50th basic sciences comprehensive exams, including university rank and the standard score were analyzed. DREEM questionnaire was used to assess the educational environment which was completed by students admitted in 2010 and 2011 at the end of basic sciences phase. The data were analyzed by means of ANOVA, Chi-Square and t-test. Results: The total number of medical students from 2008 to 2011 was 1032, of whom 589 students (57%) were female. The difference between the basic sciences average score, number of probationary and failed semesters over the years was not statistically significant. Based on the results of comprehensive exams, the university ranked third in 2008 and first in three subsequent years. University’s standard scores in all comprehensive exams were 0.61, 0.96, 0.85 and 0.94 respectively. The DREEM questionnaire scores were 91.5±0.46 and 93.5±0.41 (out of 200) respectively before and after the reform. This difference and differences between scores of questionnaire’s five areas were significant for the two groups. Conclusion: Although slight improvements could be seen in most of the assessed outcomes after the reform, they are not statistically significant. This could be attributed to near-perfect performance of the university in previous years or to the short interval between the intervention and outcome evaluation and therefore, concerns about academic failure following the curriculum reform do not seem to be valid. Regular monitoring of the outcomes is necessary for assessing long-term effectiveness of the curriculum reform.