مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - گزارش پانل آموزش پزشكي "شانزدهمين كنگره ملي و ششمين كنگره بين المللي دانشجويان علوم پزشكي كشور" زنجان

چكيده فارسي :

كنگره سراسري دانشجويان دانشگاه‌هاي علوم پزشكي سراسر كشور، در سال‌هاي اخير با توجه به افزوده شدن رشته‌هاي علوم پزشكي در دانشگاه‌هاي آزاد به كنگره دانشجويان علوم پزشكي تمام دانشگاه‌هاي كشور تبديل شده است. از ميان 1782 مقاله دريافتي درشانزدهمين كنگره ، 1425 مقاله به منظور بررسي به داوران دانشجو و عضو هيأت‌علمي ارسال گرديد كه از مجموع اين تعداد 564 مقاله مورد پذيرش قرار گرفت، كه به صورت سخنراني، گزارش كوتاه و پوستر طي 3 روز و در 7 پانل مختلف ارائه و بررسي گرديد. پانل پژوهش در آموزش پزشكي كه به صورت ادغام شده با پانل تحقيقات نظام سلامت در روز پاياني كنگره (20 شهريور ماه) و به مدت دو ساعت (10-8 صبح) برگزار گرديد، در مجموع حدود 10 درصد از كل مقالات ارسال شده به كنگره را تشكيل ‌داد. از اين تعداد 5/3% مربوط به مقالات حيطه پژوهش در آموزش پزشكي بود و نزديك به 6% را تحقيقات نظام سلامت تشكيل داد. هر مقاله پس از كورسازي و انتخاب حيطه جهت بررسي به سه داور دانشجو (منتخب از بين متقاضيان بر مبناي رزومه پژوهشي و دوره آموزشي) و يك داور هيأت‌علمي ارسال شد كه از ماكزيمم نمره 85 قابل كسب از چك‌ليست داوري مقالات مصوب دبيرخانه دائمي، مقالات حيطه آموزش پزشكي با كسب ميانگين نمره 3/40 بود( بالاترين درصد مقالات در حيطه علوم باليني، علوم پايه و پرستاري و مامايي بود)، ودر حيطه تحقيقات نظام سلامت با كسب ميانگين 2/44 به ترتيب حائز رتبه‌هاي 14 و 6 در بين حيطه‌هاي يازده‌گانه شد. كسب اين نمره نسبتاً نامطلوب به دو علت بود، علت اول علوم باليني وعلوم پايه محور بودن چك‌ليست‌ها بود؛ به طوري كه نمرات فرض شده براي هر قسمت متناسب با اهميت آن بخش در پژوهش‌هاي باليني و پايه پزشكي بود و نكته ديگر نمره حداكثري كم‌تر (75نمره) چك‌ليست‌هاي مقالات مروري است كه البته بسياري از مقالات آموزش پزشكي و تحقيقات نظام سلامت در اين حيطه جاي گرفته بود. علت ديگر اين كه با توجه به عدم تمايل دانشجويان رشته آموزش پزشكي در همكاري به عنوان داور در بررسي مقالات از دانشجويان رشته‌هاي مرتبط مانند آموزش بهداشت، سياست‌گزاري نظام سلامت، پزشكي اجتماعي، بهداشت عمومي و آموزش پرستاري به عنوان داوران دانشجويي بهره برده شد. البته وضعيت در داوري هيأت‌علمي نيز به همين صورت بود به طوري كه به جز يك داور عضو هيأت‌علمي با رشته آموزش پزشكي، از داوراني با تخصص آموزش بهداشت، آموزش پرستاري و پزشكي اجتماعي جهت بررسي مجدد مقالات دو حيطه آموزش پزشكي و تحقيقات نظام سلامت بهره برده شد. پس از بررسي و رتبه‌بندي ميانگين نمرات، در مجموع 8 مقاله به صورت سخنراني براي ارائه در پانل آموزش پزشكي و تحقيقات نظام سلامت برگزيده شد. از اين تعداد دو مورد طراحي و ارزيابي نرم‌افزار آموزشي، سه مورد ارزيابي اثربخشي آموزش، يك مورد آموزش مهارت‌هاي ارتباط با بيمار و دو مورد مقالات ارزيابي سيستم بهداشت و درمان كه در حيطه تحقيقات نظام سلامت قرار ‌گرفت. در اين پانل همچنين تعداد 26 مقاله براي ارائه به صورت پوستر انتخاب شد، كه از اين تعداد سه مورد به بررسي نظرات دانشجويان پيرامون عوامل آموزشي، شش مورد در مورد ارزيابي نحوه و اثربخشي شيوه‌هاي آموزش، سه مورد به طراحي و ارزيابي نرم‌افزار، سه مورد به بررسي علل افت تحصيلي، يك مورد به اثربخشي آموزش الكترونيك و يك مورد به بررسي نظام آموزش كشور پرداخته بود. بقيه مقالات (9 مورد) به تحقيقات نظام سلامت اختصاص داشت كه اغلب به بررسي تأثير تغييرات طرح تحول نظام سلامت و ارجاع پرداخته بودند. به نظر مي‌رسد تشويق و حمايت دانشجويان در انجام پژوهش هاي آموزشي توسط مراكزمطالعات و توسعه آموزش پزشكي و نيز دفاتر توسعه آموزش در دانشكده ها و اساتيد هيات علمي مي‌تواند در توسعه اين گونه فعاليت‌ها مؤثر باشد.