اثربخشي آموزش الكترونيكي درس باكتري‌شناسي بر اساس رويكرد سازنده‌گرايي در مقايسه با رويكرد شناخت‌گرايي

The Effectiveness of E-Learning in Bacteriology Course Based on Constructivism vs. Cognitivism

پيشرفت روزافزون فناوري و اطلاعات، تغييراتي را در زمينه آموزش و يادگيري به وجود آورده است. براي يادگيري مؤثر، بايستي طراحي يادگيري الكترونيكي مبتني بر اصول آموزشي باشد. هدف پژوهش حاضر، مقايسه اثربخشي محتواي يادگيري الكترونيكي بر اساس دو رويكرد آموزشي (سازنده گرايي و شناخت گرايي) بر ميزان يادگيري و نگرش يادگيرندگان دردرس باكتري شناسي بود. روش‌ها: اين پژوهش به روش آزمايشي دو گروهي در سال تحصيلي 95-1394 در دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ارتش انجام شد. دانشجويان پزشكي در درس باكتري‌شناسي به روش تصادفي به دو گروه تقسيم شدند (40=n). محتواي الكترونيكي بر اساس رويكرد شناخت‌گرايي و اصول سازنده‌گرايي در قالب محتواي چندرسانه‌اي و از طريق نرم‌افزار Story Line 0.2 توسط تيم طراحي و توليد آماده شد و ميزان يادگيري و نگرش در هردو گروه با يكديگر مقايسه گرديد. از ابزار پرسشنامه كه پايايي و روايي آن مورد تأييد قرار گرفت، استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آمار توصيفي و استنباطي (آنكووا و مانوا) استفاده شد. نتايج: ميانگين نمرات پس آزمون يادگيري گروه شناخت‌گرايي 70/2± 45/12 و گروه سازنده‌گرايي 84/1±65/15 از 20 نمره بدست آمد. مقايسه ميانگين نمره يادگيري اين دو گروه مورد مطالعه تفاوت معناداري را نشان داد (01/0= p). همچنين يادگيرندگان در گروه آموزش الكترونيكي بر اساس اصول سازنده‌گرايي با ميانگين رضايت كلي 53811/1±95/15 در مقايسه با گروه آموزش الكترونيكي شناخت‌گرايي با ميانگين 66508/2±55/11 از نگرش بهتري نسبت به گروه مقايسه برخوردار بودند (001/0= p). نتيجه‌گيري: با عنايت به يافته‌هاي پژوهش حاضر، با كاربست رويكرد سازنده گرايي در آموزش و رعايت اصول محوري آن مي‌توان يادگيري دانشجويان از دوره‌هاي پزشكي به صورت الكترونيكي را ارتقا داد و نگرش آنان به اين دوره را بهبود بخشيد. بنابراين مدرسان پزشكي براي ارتقاي كيفيت آموزش از رويكرد سازنده‌گرايي در توليد محتواهاي الكترونيكي استفاده نمايند.

Introduction: Increasing development of technology and information has created changes in the field of teaching and learning. For effective learning, e-learning design should be based on educational principles. The purpose of this study was to compare the effectiveness of e-learning content based on two educational approaches (constructivism and cognitivism) on the level of learning and learners’ attitudes in the bacteriology course. Methods: This two-group experimental research was conducted in AJA University of Medical Sciences in 2015-2016 academic year. Medical students taking the bacteriology course were randomly divided into two groups (n=40). Multimedia e-contents were designed using Storyline 0.2 software on the basis of constructivism and cognitivism and the levels of learning and learners’ attitudes were compared in both groups. A valid and reliable questionnaire was employed for data collection. The collected data were analyzed using descriptive and inferential statistics (ANCOVA and MANOVA). Results: The post-test mean scores were calculated at 12.45±2.70 out of 20 for the cognitivism group and 15.65±1.84 out of 20 for the constructivism group. Comparison of the learning mean scores of the two groups showed a significant difference (p=0.01). Also, the learners in the constructivism-based e-learning group with a general satisfaction mean score at 15.95±1.53 had better attitudes than those in the cognitivism-based e-learning group with the mean score at 11.55±2.66 (p=0.001). Conclusion: According to the findings, the application of constructivism approach in education and following its core principles can promote students’ e-learning of medical programs and improve their attitude toward the program. Thus, it is recommended that medical instructors should use constructivism approach in providing e-contents to improve the quality of education.