تبيين چارچوب مفهومي ارزشيابي برنامه درسي قصد شده دوره كارشناسي: يك مطالعه كيفي

Exploring a Conceptual Framework for Evaluation of the Undergraduate Intended Curriculum: A Qualitative Study

مقدمه: برنامه درسي از عناصر كليدي آموزش عالي براي انتقال دانش، نگرش و مهارت به دانشجويان به شمار مي‌آيد كه نيازمند تحليل و بازنگري مداوم هستند. مطالعه حاضر با هدف ارائه چارچوب مفهومي ارزشيابي برنامه درسي قصد شده دوره كارشناسي صورت گرفت روش‌ها: اين پژوهش توصيفي كيفي با مشاركت اعضاي هيأت‌علمي دانشگاه‌هاي علامه طباطبايي، تهران و خوارزمي، علوم پزشكي ارتش جمهوري اسلامي ايران (آجا) دانشجويان دوره كارشناسي و كارشناسان آموزشي برنامه‌ريزي آموزش عالي در سال تحصيلي 95-1394 صورت گرفت. نمونه پژوهش شامل 31 نفر (17 عضو هيأت‌علمي، 12 دانشجوي دوره كارشناسي، 2 كارشناس دفتر برنامه‌ريزي آموزش عالي) از رشته‌هاي دانشگاهي مختلف بود كه بر اساس روش نمونه‌گيري هدف‌مند انتخاب شدند. گردآوري داده‌ها با استفاده از مصاحبه نيمه ساختار‌مند صورت گرفت. تحليل داده‌ها با تكيه بر رويكرد نظريه زمينه­اي سيستماتيك و با استفاده از كدگذاري باز، محوري و انتخابي انجام شد. نتايج: يافته‌هاي به دست آمده منجر به شناسايي پنج مؤلفه براي چارچوب مفهومي ارزشيابي برنامه درسي قصد شده، گرديد شامل: «ارزشيابي فلسفه آموزشي هر رشته»، «ارزشيابي صلاحيت‌هاي مورد انتظار»، «ارزشيابي پيامدهاي يادگيري»، «ارزشيابي محتواي برنامه درسي»، «ارزشيابي سازمان‌دهي محتواي برنامه درسي». نتيجه‌گيري: در مجموع، چارچوب مفهومي ارزشيابي برنامه درسي قصد شده مي‌تواند به عنوان مبنايي براي ارزشيابي برنامه درسي قصد شده در دوره كارشناسي در رشته‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گيرد.