نقش و جايگاه دولت در استقلال دانشگاه

Government and university autonomy

«استقلال دانشگاه» سنگ­ بناي نظام دانشگاهي محسوب شده و بدين معنا است كه دانشگاه‌ها در تعيين اهداف و اولويت‌هاي خود و اجراي آن­ها آزاد گذاشته شوند. استقلال دانشگاه به طور چشمگيري به چشم­انداز كلي دانشگاه و ميزان دخالت سياست وابسته است. با وجود اين كه تأمين استقلال دانشگاه­ها در آموزش عالي، نسبي بوده و به طور كامل و در هيچ دانشگاهي تحقق نيافته است اما اين مفهوم در دوران حيات خود، همواره با دو مشكل اساسي مواجه بوده است؛ ابتدا درك نادرست از ابعاد و شاخص­ها و سپس موانع متفاوت پيش­روي آن به ويژه متأثر از دخالت­هاي دولتي. بدين ­ترتيب، اين پژوهش با هدف تبيين ابعاد مختلف استقلال دانشگاه و نقش دولت در ايجاد موانع تحقق آن و بر اساس روش ساختارگرايي رويكرد كيفي، شكل گرفته و از تحليل اسنادي به عنوان ابزار گردآوري اطلاعات بهره گرفته است. يافته­ هاي پژوهش نشان ميدهد صاحب­نظران بر روي چهار بُعد استقلال سازماني، مالي، علمي و استخدامي به عنوان ابعاد اصلي استقلال دانشگاه، بيشترين اشتراك ­نظر را داشته و فرآيندهاي سياسي كشورها، حاكميت تفكر سياسي، سيستم متمركز تصميم­ گيري دولتي، محدوديت­هاي مالي و استخدامي، تعصبات خاص جناحي يا حزبي از مهمترين موانع در مسير تحقق استقلال دانشگاه بوده كه در بروز تمامي اين موارد، دولت­ها نقش اساسي را ايفا مي­نمايند.

"University autonomy" is considered as the cornerstone of the university system and it means that universities are to be free in the setting of their goals and priorities and implementation of them. University autonomy is significantly dependent on the university overall perspective and the degree of political interference. Despite the fact that securing the independence of universities in higher education is relative, it has not been fully realized in any higher education institution. But this concept in its lifetime, has always been faced with two major problems; misunderstanding of dimensions and indicators, and particularly, the different obstacles and barriers to it especially those that are affected by government interference. Thus, this study is aimed to assess different aspects of university autonomy and the role of government in achieving its obstacles and barriers and qualitative approach based on structuralism method and used the documentary analysis as the means for data collection. The findings suggest experts on the four dimensions of organizational autonomy, financial, academic and staffing as the main dimensions of independence, most opinions are, Political processes of countries, the rule of political thought, decision making centralized system of government, financial constraints and recruitment, particular bias or sectarian factions of the most important obstacles and barriers on the path to achieve university autonomy which in formation of all these obstacles and barriers, governments play an essential role.