آيا فقط نويسندۀ مسئول، مسئول است؟

Corresponding Author

در تمامي مقالات فردي به عنوان نويسنده مسؤول معرفي مي‌شود. تركيب "نويسندۀ مسؤول" اين ايده را به ذهن متبادر مي‌كند كه اين نويسنده، مسؤول محتواي مقاله است و ساير نويسندگان مبرا از مسؤوليت! از آنجا كه اين تركيب ترجمۀ "Corresponding author" است شايد اشكال در ترجمۀ فارسي آن باشد؟ در اين نوشته در پي پاسخ به اين پرسش هستيم كه آيا "نويسنده مسؤول" ترجمه مناسبي هست يا نه؟ با مراجعه به فرهنگ لغات در زبان انگليسي ، correspond به معناي communicate by exchanging letters وto communicate by writing a letter or sending an email (1و2) وcorresponding به معناي connected with(2) است. اين لغات به ترتيب مكاتبه كردن، مكاتبه داشتن، رابطه داشتن(3و4) و مكاتبه كننده(4) ترجمه شده‌اند. پس روشن است كه در معناي لغوي Corresponding author به معناي نويسنده مسؤول نيست. اما در بسياري از موارد معناي تخصصي واژه ها با معنايي كه در فرهنگ لغات مي‌آيد متفاوت است؛ پس اين احتمال وجود دارد كه Corresponding author در معناي تخصصي آن تمامي بار مسؤوليت را بر عهده مي‌گيرد. كميته بين‌المللي سردبيران ژورنال هاي پزشكي (ICMJE) عنوان گروه كاري از سردبيران ژورنال‌هاي پزشكي است كه سالانه پيشنهاداتي در مورد هدايت، گزارش، ويرايش، و انتشار ژورنال‌هاي پزشكي ارائه مي‌دهند(5). طبق نظر اين گروه، نويسنده مقاله بايد اول، سهم قابل توجهي در طراحي،ايده پردازي، يا گردآوري، تجزيه و تحليل داده‌ها داشته باشد. دوم پيش‌نويس مقاله را تهيه يا آن را نقادانه مرور كند. سوم نسخه آماده چاپ را تأييد نهايي كند و درنهايت در قبال تمامي بخش‌هاي مقاله پاسخ‌گو باشد(2). هم چنين طبق پيشنهاد اين گروه corresponding author به فردي اطلاق مي‌شود كه مسؤوليت اصلي ارتباط با ژورنال طي فرآيند ارسال مقاله، داوري و انتشار آن و تكميل كليه مطالبات اجرايي مورد نياز ژورنال را بر عهده دارد(6). با توجه به موارد بالا كليه نويسندگان در قبال تمامي بخش‌هاي مقاله مسؤول هستند و corresponding author علاوه بر آن مسؤول مكاتبه با ژورنال هم است. بنابراين پيشنهاد مي‌شود به جاي تركيب"نويسنده مسؤول" از "نويسنده مكاتبه‌كننده" يا "نويسنده رابط" استفاده شود.