اندازه‌گيري قدرت راي‌گيري ائتلاف‌ها در مجلس شوراي اسلامي: رويكرد بازي‌هاي همكارانه

Measuring the Voting Power of Coalitions in the Islamic Parliament, the Cooperative Games Approach

قوه مقننه مظهر حاكميت ملي و يكي از اركان مهم سياستگذاري و تصميم‌گيري‌ كشورهاست. نمايندگان پارلمان‌ نه تـنها در مورد وضع قانون، نظرات و عقايدشان را با رأي خود ابراز‌ مي‌دارند، بلكه در مورد‌ انتخاب‌ اعـضاي هيئت وزيران و بركناري‌ آنـان و بـا انتخاب اعضاي ناظر در مراجع تصميم‌گيري و اعضاي هيئت رئيسه مجلس‌ و... نيز نظر خود را اعلام مي‌كنند. بنابراين قدرت يك نماينده مجلس به اعمال نظر او از طريق راي است. اما اين قدرت راي چگونه مي‌تواند تغيير كند؟ هدف از اين مقاله اندازه‌گيري قدرت راي نمايندگان وابسته به ائتلاف‌هاي مهم سياسي در مجلس شوراي اسلامي با استفاده از نظريه بازي‌ها است. با استفاده از شاخص شاپلي ـ شوبيك قدرت راي سه ائتلاف اصولگرايان، اصلاح‌طلبان و مستقلين در سه دوره انتخابات 1386، 1390 و 1394 اندازه‌گيري شد. نتايج نشان مي‌دهد كه در دوره هشتم، قدرت مطلق دست اصولگرايان بوده و دو ائتلاف ديگر تصنعي بوده‌اند. در دوره نهم مجددا قدرت راي در دست اصولگرايان بوده و دو ائتلاف ديگر تصنعي بوده‌اند. در دوره دهم علي‌رغم اختلاف كرسي‌هاي اصولگرايان و اصلاح‌طلبان و مستقلين، قدرت راي بين هر سه ائتلاف به مساوي تقسيم شده است. اين نتيجه بسيار جالب مويد اين نكته است كه هميشه تعداد كرسي‌هاي يك ائتلاف بيانگر قدرت آن ائتلاف نيست. پيشنهاد مي‌شود، مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي از اين رويكرد در اندازه‌گيري قدرت راي فراكسيون‌ها در كميسيون‌هاي تخصصي مجلس نيز استفاده كند.

The legislature is a manifestation of national sovereignty and one of the most important issues of policy and decision making in the country. Parliamentarians not only express their views on the status of the law, opinions but rather the selection of the Cabinet of Ministers and their removal, the comment declares themselves. Therefore the power of a parliamentary member is to apply his vote through voting. But how can this voting power be changed? The purpose of this paper is to measure the voting power of the members related to major political coalitions in the Islamic parliament using the theory of games. Using Shaply-Shubik's index, voting power of the three coalitions, reformist, and independent were measured in three election periods of 2007, 2011, and 2015. The results show that in the eighth period (2007-2011), all of voting power was for the principlists and the other two coalitions were dummy coalitions. In the ninth period (2011-2015), the voting power was again restored by the principlists and the other two coalitions were dummy coalitions. In the tenth period (2015-2019), despite the difference in the seats of the principlists and reformist and independent coalitions, the voting power is equally divided among all three coalitions. This is a very interesting conclusion that the number of seats in a coalition does not always reflect the strength of that coalition. It is suggested that the Islamic parliament Research Center use this approach in measuring the voting power of the fractions in the specialized parliamentary committees.