ارزيابي تحمل به خشكي و شناسايي صفات مرتبط با آن در ژنوتيپ‌هاي جو

Evaluation of Drought Tolerance and Tolerance-associated Traits in Barley Genotypes

به‌منظور بررسي صفات مرتبط با تحمل به تنش آبي و روابط بين آنها در ژنوتيپ‌هاي جو و نيز شناسايي ژنوتيپ‌هاي متحمل، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز در دو سال زراعي 92 - 1391 و 93 - 1392 انجام شد. هفتاد و چهار ژنوتيپ‌ خارجي جو به‌همراه دو رقم تجاري ايراني (ريحان و نصرت) در دو شرايط آبياري نرمال و تنش آبي (قطع آبياري در مرحله گل‌دهي) به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خرد شده بر پايه طرح بلوك­هاي كامل تصادفي مورد ارزيابي قرار گرفتند. با توجه به ضرايب همبستگي، شاخص تحمل تنش (STI) به‌عنوان بهترين شاخص براي انتخاب ژنوتيپ‌هاي متحمل به تنش خشكي در گياه جو شناخته شد و صفات تعداد سنبله بارور، طول سنبله، عملكرد زيست‌توده و عملكرد دانه همبستگي معني‌داري با شاخص تحمل به تنش داشتند. براساس اين شاخص، ژنوتيپ‌هاي شماره 17، 23، 24، 41، 47، 58، 65، 71 و 72 از جمله ژنوتيپ‌هاي متحمل و پر محصول در هر دو شرايط نرمال و تنش شناخته شدند.

In order to evaluate water stress tolerance-related traits and their relationships in barley genotypes, as well as identification of drought tolerant genotypes, a field experiment was carried out during 2012-13 and 2013-14 growing seasons in College of Agriculture, Shiraz University, Iran. Seventy four foreign barley genotypes and two Iranian varieties (Reyhan and Nosrat) were evaluated under normal irrigation and water stress (water withheld at flowering stage) conditions according to a split plot experiment based on a randomized complete block design. Correlation analysis indicated that stress tolerance index (STI) was the best criterion for selecting barley drought-tolerant genotypes and significant correlations between number of fertile spikes, spike length, biomass, and seed yield and stress tolerance index were observed. Based on STI, the genotypes number 17, 23, 24, 41, 47, 58, 65, 71 and 72 were proved to be the most tolerant and high-yielding genotypes under both normal and water stress conditions.