تاثير درآمدهاي نفت بر روند دولت سازي در دوره پهلوي اول

The Impact of Oil Revenues on the State-building Process During the First Pahlavi Era

اين مقاله بر آن است تا تبيين نمايد در آمد نفتي در دوره پهلوي اول چگونه بر روند دولت سازي تاثير گذار بوده است؟ فرضيه اصلي مقاله اين است كه فرايند دولت سازي در اين دوره، آمرانه و به شكل شبه مدرنيستي و در نتيجه اضافه شدن درآمدهاي نفتي به منابع دولت صورت گرفت و برهمين اساس توسط جامعه پذيرفته نشد. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه با روي كار آمدن رضا شاه قيمت نفت به شكل قابل توجهي بالا رفت، درآمدهاي نفت با تامين منابع مادي دولت سازي در كنار ديگر منابع براي كشور ايران به روند ساخته شدن دولت در چهار حوزه تامين نظم، توسعه دستگاه بوركراسي، نهاد سازي و توسعه گرايي را تسهيل و تسريع كرده اما به جهت خودكامگي، رضاشاه نتوانست توازن منطقي لازم ميان حوزه‌هاي مختلف ساخته شدن دولت پديد آورد. در نتيجه دولت سازي در دوره پهلوي اول به شكل شبه مدرنيستي شكل گرفته و در نهايت شكست خورد. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي-تحليلي و تاريخي است بدين ترتيب كه داده ها به شكل كتابخانه‌اي و از طريق فيش برداري جمع آوري و تجزيه و تحليل مي شوند.

This paper seeks to explain how the oil revenues affected the state-building process during the Pahlavi era?Oil as the most important strategic commodity has never been isolated from the history of the world, but rather could shape it from the very beginning, especially in the second half of the twentieth century. The role of oil in various economic, political, and social aspects is considered common knowledge, the most influential of which is probably the state-building process. One of the most extensive experiences of the state-building in Iran was formed during 1300-1320, namely, the period of the Pahlavi regime, the experience that the past rulers failed to succeed in spite of their attempts to achieve it. When Reza Shah came into power, the oil price rose significantly, oil revenues along with other resources facilitated and accelerated the state-building process in four areas of the establishment of discipline, development of bureaucracy, institutionalization, and developmentalism for the poor country of Iran. However, Reza Shah failed to create the necessary logical balance between various areas of the state building due to his autarchy. The present research which is based on both the political economy and political sociology seeks to explain.