بررسي وضعيت ارائه‌ي بازخورد در آموزش باليني از ديدگاه اساتيد و دانشجويان پرستاري و مامايي و عوامل مرتبط با آن

Evaluation of Status of Feedback in Clinical Education from the Viewpoint of Nursing and Midwifery Professors and Students and Relevant Factors

زمينه و هدف: هدف اصلي هر سيستم آموزشي، انجام­ موفق فرآيند يادگيري است و يكي از ابزار هاي دستيابي به اين هدف، ارائه­‌ي بازخورد موثر به دانشجويان درطول دوره‌­ي يادگيري مي‌­باشد. از آنجا كه آموزش باليني بخش اعظمي از آموزش رشته­‌هاي علوم پزشكي از جمله پرستاري و مامايي را تشكيل مي­دهد ارائه‌­ي بازخورد به دانشجويان درحين آموزش باليني اهميت بسيار مي­‌يابد. لذا هدف مطالعه‌­ي حاضر بررسي وضعيت ارائه‌­ي بازخورد در آموزش باليني پرستاري و مامايي و تعيين برخي عوامل مرتبط با آن از ديدگاه اساتيد و دانشجويان است. روش بررسي :دراين مطالعه توصيفي تحليلي كه در نيم­سال دوم 96 -95 انجام شد، تمام دانشجويان كارشناسي پرستاري و مامايي ترم 3 به بالا و كليه‌­ي اساتيد باليني به‌­عنوان نمونه وارد مطالعه شدند. در مجموع 198 دانشجو و 50 استاد باليني در مطالعه شركت كردند. جمع­‌آوري داده در مورد وضعيت بازخورد به‌­كمك پرسشنامه محقق ساخته انجام­ گرفت. روايي پرسشنامه به روش محتوايي و صوري و پايايي آن به روش آزمون مجدد تاييد شد. در نهايت، داده‌­ها با نرم افزار SPSS و به‌­كمك شاخص‌­هاي آمار توصيفي و آزمون آماري تي مستقل تحليل­ شدند. يافته‌­ها: يافته‌­ها نشان داد 2/73% دانشجويان و 74% اساتيد وضعيت ارائه‌­ي بازخورد در آموزش باليني را در حد متوسط ارزيابي‌­كردند و اختلاف معناداري بين ديدگاه آنان وجود ­نداشت (38/0p=). بيشترين نوع بازخورد مورد استفاده، بازخورد شفاهي و فردي بود. مهم­ترين عوامل مرتبط با عدم ارائه‌­ي بازخورد موثر از ديد اساتيد و دانشجويان عبارت بودند از تسلط علمي ناكافي­ استاد، عدم آگاهي و نداشتن مهارت ارائه‌­ي بازخورد توسط استاد، تعداد زياد دانشجو و طول مدت كوتاه كارآموزي با يك استاد. نتيجه­ گيري: باوجود نقش بازخورد در اثربخشي آموزش و بهبود فرايند ياددهي-يادگيري، اين مطالعه نشان دادكه وضعيت ارائه­‌ي بازخورد درآموزش باليني ايده‌­آل نبوده و درسطح متوسط است و عوامل مختلفي با اين مسئله مرتبط هستند. لذا لازم است راهكارهايي نظير توانمندسازي اساتيد در زمينه‌­ي اصول ارائه‌­ي بازخورد و تلاش براي بهبود شرايط آموزش باليني مدنظر مسئولين آموزشي قرار­گيرد.

Background & Aim: The main goal of each educational system is successful implementation of the learning process. One of the tools used to achieve this goal is providing effective feedback to students during the learning process. Since clinical education forms majority of medical sciences education (e.g., nursing and midwifery), providing feedback to students during clinical education is of paramount importance. Therefore, this study aimed to evaluate the status of feedback provision in clinical education from the viewpoint of nursing and midwifery professors and students and to determine its relevant factors. Materials and Methods: This descriptive and analytical research was performed on all BSc nursing and midwifery students (third-semester upward) and all clinical professors in 2016-2017. In total, 198 students and 50 professors were enrolled in the study. Data were collected using a researcher-made questionnaire, validity, and reliability of which were confirmed using content and face validity and test-retest, respectively. In addition, data analysis was performed in SPSS using descriptive statistics and independent t-test. Results: In this study, 73.2% of students and 74% of professors considered the status of feedback provision in clinical education as moderate, and no significant difference was in the viewpoint of them in this regard (P=0.38). According to the results, the most used type of feedback was oral and individual feedback, and the most important cause of lack of provision of effective feedback included inadequate scientific mastery in the relevant subject, lack of knowledge and skill of professors regarding feedback provision principles, high number of students, and short duration of internship. Conclusion: Despite the impact of feedback on the effectiveness of education and improvement of the teaching-learning process, the present study demonstrated the status of feedback provision in clinical education is not desirable and different factors are related to this issue. Therefore, it is necessary to design some solutions to improve the abilities of professors in the areas of providing feedback and helping the improvement of clinical education.