مدرنيسم بومي؛ كند‌و‌كاوي در انديشه‌هاي شيخ هادي نجم‌آبادي

NATIVE MODERNISM, A PROBE INTO SHEIKH HADI NAJMABADI'S THOUGHTS

شرح مواجهۀ ايرانيان با مدرنيته همواره يكي از مباحثات مجادله‌آميزِ چند دهۀ اخير در فضاي دانشگاهي ايرانيان بوده است. اين مباحثات از زاويه‌هاي گوناگون درصدد برآمده‌اند كه يا با ايجاد ديدگاه دوگانه‌سازي، سنت را در مقابل مدرنيته قرار دهند يا اين مواجهه را از دريچۀ نوعي از بومي كردن مدرنيته در فضاهاي دولتي ايران به شيوه‌اي آمرانه بنگرند. اما در ميانۀ اين دو نگاه، كندوكاو در عرصۀ انديشۀ روحانيت دورۀ مشروطه و حتي دوره‌هاي متأخرتر چنين به ذهن متبادر مي‌كند كه اختيار كردن دو نگاه مذكور توان ترسيم خطوط كلي و واقعي موجود در فضاي مشروطه و مشروطه‌خواهي را ندارد و دستيابي به چنين امري نيازمند بازيابي انگاره‌هاي ترسيمي از نهادهاي مدرن در نزد شخصيت‌هايي از جمله شيخ هادي نجم‌آبادي است كه در حوزۀ تاريخ سياسي معاصر ايران و نيز انديشۀ سياسي تا اندازه‌اي مهجور مانده‌اند.

The description of the Iranians’ confrontation with modernity has always been considered as one of the controversial arguments in the Iranian academic circles in recent decades. These arguments intend to contrast tradition with modernity from different perspectives through creating binary issues or they tend to imperiously consider this confrontation from the nativization of the point of view of modernity in governmental environments. But in the middle of these two perspectives on delving into the spirituality of the constitutional government era and even the more recent eras, it crosses into one’s mind that considering the two aforementioned perspectives cannot describe the available general and factual lines in the constitutional government and the desire for the constitutional government and gaining access to such an issue requires recycling the describing beliefs on modern organizations pertaining to the characters who have been partially ignored in the arena of the contemporary political history of Iran and the political thought.