تحليلي آينده‌پژوهانه از قدرت و نفوذ افراط‌گرايي اسلامي در جهان اسلام (مطالعۀ موردي: داعش)

Future oriented analysis of the power and influence of Islamic extremism in the Muslim world (Case Study: ISIS)

بعد از وقايع سال 2010 در جهان اسلام، گسترۀ جديدي از جريان‌هاي افراط‌گراي اسلامي ظهور يافت كه خشونت، درگيري‌هاي فرقه‌اي، تكفير، بي‌ثباتي سياسي و تلاش براي دولت‌سازي از مهم‌ترين اقدامات آن است. وسعت و شدت عمليات گروه‌هاي افراطي مزبور از جمله داعش به حدي است كه سنجش قدرت و نفوذ آنها نزد صاحب‌نظران روابط بين‌الملل، از اهميت خاصي برخوردار است. اما آنچه عمدتاً در اين بين از آن غفلت شده، آيندۀ قدرت و نفوذ داعش در جهان اسلام است. از طرفي، آينده‌پژوهي قدرت و نفوذ داعش، مستلزم بررسي سازه‌هاي تاريخي، سياسي و اجتماعي افراط‌گرايي اسلامي است. اين پژوهش بر اين باور است كه تقويت افراط‌گرايي اسلامي بيش از آنكه ناشي از بسترهاي اجتماعي و داخلي كشورهاي اسلامي باشد، حاصل راهبرد غرب براي مهار «اسلام سياسي» توسط «اسلام افراطي» است. از اين‌رو، اين پرسش مطرح است كه آيندۀ نفوذ و قدرت داعش در جهان اسلام چگونه و براساس چه سازوكارهايي تحليل‌پذير است؟ فرضيۀ اين نوشتار بر اين بنياد استوار است كه قدرت و نفوذ داعش به‌طور كامل نابود نخواهد شد و از سوي ديگر چندان نخواهد بود كه افراطيون داعش به‌عنوان يك دولت به رسميت شناخته شوند. اثبات اين فرض براساس تشخيص جايگاه آينده‌پژوهي در ابعاد و اضلاع قدرت و نفوذ خواهد بود (نوآوري). نوع تحقيق حاضر نظري-كاربردي، رويكرد آن توصيفي- تحليلي، شيوۀ گردآوري اطلاعات، كتابخانه‌اي و اسنادي و روش پژوهش سناريوپردازي است.

After the events of 2010 in the Muslim world, Islamic extremist have promoted excommunication, violence and also trying to state-building. For scholars of international relations is very important the extent and intensity of the operations of terrorist groups such as ISIS. But scholars have not examined the future of power and influence of ISIS in the Muslim world. However, future studies ISIS power and influence, needed to examine the structures of historical, social and political Islamic extremism. The study believes that the strengthening of Islamic extremism, rather than being caused by internal social contexts and the Muslim countries is strategy of West to contain "Political Islam" by "radical Islam". So, the question is how can we analyze future of influence of the ISIS in the Muslim world? The hypothesis is that power and influence of ISIS will not be completely destroyed. On the other hand Islamic extremists will not be recognized as a state. This is exactly what the West wants.