بررسي ساختار اكولوژيكي (فراواني، غنا، يكنواختي، غالبيت، تشابه و تنوع) پرندگان استان گلستان در بازه زماني پنج ساله (1390-1394)

Investigation of ecological structure (abundance, evenness, dominance, similarity and diversity) of Golestan Province birds in a period of five years (2011-16)

پرندگان تنها موجوداتي هستند كه به سبب قدرت پرواز داراي دامنه پراكنش وسيع بوده و تغييرات ساختاري در تركيب، تنوع و تراكم اكولوژيك آنها ميتواند بيانگر تغييرات محيط زيست باشد. اين مطالعه با هدف شناسايي گونه ها، شاخص هاي تنوع زيستي و ساير مقادير شاخص هاي اكولوژيك در يك بازه زماني 5 ساله (94-90) از 22 سايت نمونه برداري، براي اولين بار در استان گلستان انجام شده است. در مجموع 123 گونه از 27 خانواده پرنده شناسايي شد كه 6 گونه آن در ليست قرمز اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت قرار دارند. از نظر تعداد افراد گونه ها، به ترتيب چنگر معمولي، اردك سرسبز و فلامينگوي بزرگ بيشترين تعداد را داشتند. خانواده Anatidae بيشترين تعداد افراد را در پرندگان شامل شدند. شاخص هاي اكولوژيك نشان دادند بيشترين تنوع و يكنواختي گونه ها در سال 1391 بوده و طي سالهاي اخير، نه تنها تعداد افراد گونه ها كاهش چشمگيري داشته، بلكه تمام شاخصهاي تنوع كاهش يافته است و اين درحالي است كه شاخص غالبيت به طور معنيداري افزايش دارد. نتايج اين مطالعه هشداري براي علاقهمندان و دوستداران حفاظت محيط زيست و همچنين كارشناسان و مديران اين حوزه است و ضرورت حفاظت از اين مناطق را بيش از پيش آشكار ميكند.

Birds are the only organisms that, because of flight ability, have a wide range of distribution. Changes in their composition, diversity and density can indicate changes in the environment. This study was done for the first time with the aims of identification of bird species and their diversity, and calculation of different ecological indices in a period of five years (2011-16) in 22 sampling sites in Golestan Province, located in Caspian Sea, Iran. From 123 identified bird species belonging to 27 bird families, 6 species have been listed in the International unio‎n for Conservation of Nature. The highest number of birds belongs to the order of Anatidea, but in terms of individual bird species, the Common Coot, Mallard and Greater Flamingo had the greatest numbers. Ecological indices showed that the highest diversity and evenness of species occurred in 2012; during the last year of the study, not only did the number of species decrease, but also, all of the diversity indices declined, while the dominant index significantly increased. The results of this study are a warning for enthusiasts and lovers of environment conservation as well as experts and managers of this field of study, and the need for conservation of these areas is emphasized