اثر سطوح مختلف كودهاي نيتروژن، فسفر و پتاسيم بر ميزان فتوسنتز و توسعه رشد اكوتيپ هاي حنا (Lowsonia inermis L. )

Effects of different levels of nitrogen, phosphorus and potassium fertilizers on photosynthesis and development of henna (Lowsonia inermis L.) ecotypes

گياهان عالي موجودات زنده خوداتكايي هستند كه مي‌توانند تركيب‌هاي آلي خود را از عناصر غذايي معدني جذب نموده از محيط بسازند. بنابراين دسترسي كافي به سطحي مطلوب از عناصر غذايي در محيط بسيار با اهميت مي‌باشد. هدف اصلي اين مطالعه تعيين نياز غذايي اكوتيپ‌هاي مختلف گياه دارويي- صنعتي حنا (بم، شهداد و رودبار) براساس عناصر پرمصرف نيتروژن، فسفر و پتاسيم (K:P:N، 0:0:0، 100:50:50، 200:100:100، 300:200:150 Kg ha-1) در شرايط آب و هوايي شهر كرمان بوده است. نتايج نشان داد كه اثر متقابل اكوتيپ در كود تنها در مورد پارامترهاي عملكرد خشك برگ و عملكرد خشك كل در سطح احتمال 5% معني‌دار شد. مقايسه ميانگين اثر متقابل اكوتيپ در كود نشان داد هر سه اكوتيپ مورد بررسي در نسبت كودي 300:200:150 داراي بيشترين عملكرد خشك برگ بوده و از لحاظ آماري اختلاف معني‌داري نيز با يكديگر نداشتند. اثر ساده اكوتيپ روي فتوسنتز خالص و هدايت روزنه‌اي معني‌دار بوده و بيشترين ميانگين اين صفات مربوط به اكوتيپ شهداد بود. در اين مطالعه اثر ساده كود براي تمامي صفات مورد بررسي بجز سطح ويژه برگ و وزن مخصوص برگ معني‌دار گرديد. مقايسه ميانگين تيمارهاي مختلف كودي نشان داد كه بيشترين ميانگين شاخص سطح برگ، فتوسنتز خالص و هدايت روزنه‌اي مربوط به نسبت كودي 300:200:150 بوده، در حالي‌كه صفات سرعت تعرق و سرعت رشد محصول در نسبت‌هاي 300:200:150 و 200:100:100 تفاوت معني‌داري باهم نداشتند. به‌طور كلي براي دستيابي به حداكثر سرعت رشد محصول و شاخص سطح برگ مناسب براي توليد بيشترين عملكرد خشك برگ حنا در اكوتيپ‌هاي شهداد و رودبار نسبت كودي 300:200:150 و در اكوتيپ بم نسبت كودي 200:100:100 در شرايط مشابه با اين مطالعه مناسب به نظر مي‌رسد.

Higher plants are self-supporting organisms that can build their organic molecular compounds from mineral nutrients absorbed from the environment. Therefore, sufficient access to the optimum level of nutrients in the environment is very important. The main objective of this study was to determine the nutritional requirements of different ecotypes of henna (Lowsonia inermis L.) as a medicinal- industrial plant (Bam, Shahdad and Roodbar) based on nitrogen, phosphorus and potassium (N: K: P, 0: 0: 0, 100: 50: 50 , 200: 100: 100, 300: 200: 150 Kg ha-1) in Kerman climatological condition. The results showed that the interaction of ecotype × fertilizer was significant only for leaf and total dry yield at the probability level of 5%. Mean comparison of this interaction showed that all three examined ecotypes had the highest leaf dry yield in the fertilizer ratio of 300: 200: 150 and did not have a significant difference with each other. The effect of ecotype was significant only on net photosynthesis and stomatal conductance and the highest mean of these traits belonged to the Shahdad ecotype. In this study, the simple effect of fertilizer treatment was significant for all traits studied except for specific leaf area and specific leaf weight. The highest mean of leaf area index, net photosynthesis and stomatal conductance was recorded for the 300: 200: 150 fertilizer ratio, while in the case of transpiration rate and crop growth rate there was no significant difference between 300: 200: 150 and 200: 100: 100 combination treatments. In general, in order to achieve maximum crop growth rate and suitable leaf area index to produce the highest leaf dry yield of henna in Shahdad and Roodbar ecotypes, the fertilizer ratio of 300: 200: 150, and in the Bam ecotype, the fertilizer ratio of 200: 100: 100 under similar conditions of this study seems to be appropriate.