اثر متقابل زمان و رقم روي ميزان پارازيتيسم مگس گلرنگ (Acanthiophilus helianthi (Rossi) (Diptera: Trypetidae))

Interaction effect between time and cultivar on the parasitism percentage of the safflower fly, Acanthiophilus helianthi (Rossi) (Diptera: Trypetidae)

مگس گلرنگ، Acanthiophilus helianthi يكي از آفات مهم گلرنگ در سرتاسر جهان مي‌باشد كه هر ساله خسارت زيادي به اين محصول وارد مي‌كند. در ايران ميزان خسارت مگس گلرنگ روي ارقام مختلف بين 70-30% برآورد شده است. استفاده از پارازيتوئيدها به‌عنوان يكي از روش‌هاي مديريت تلفيقي آفات مي‌باشد. در اين مطالعه اثر متقابل زمان و رقم روي ميزان پارازيتيسم مگس گلرنگ توسط گونه‌هاي Ormyrus gratiosus و Microdontromerus annulatus در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شاهد (جنوب تهران) انجام شد. پژوهش مذكور در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا شد. تيمار‌هاي آزمايش شامل 7 رقم گلرنگ شامل زرقان، پديده، گلدشت، ورامين 295، پورداد PI، Aceteria، Mec 163 بودند. نمونه‌برداري هر هفت روز يك‌بار انجام و تجزيه و تحليل داده‌ها با روش Kruskal valis انجام شد. بيشترين درصد پارازيتيسم زنبورO. gratiosus در تاريخ 19 تير ماه روي ارقام Mec163 و ورامين با 12.35 درصد مشاهده شد. كمترين درصد پارازيتيسم توسط گونه O. gratiosus در تاريخ 25 خرداد ماه در همه ارقام مشاهده شد. بيشترين ميزان پازازيتيسم زنبور M. annulatus در طول زمان نمونه‌برداري در ارقام پديده به ميزان 7.56 در صد و رقم Mec163، 7.52 درصد ديده شد. كمترين ميزان پارازيتيسم توسط گونه M. annulatus در رقم ورامين (6.49 درصد) ديده شد.

The safflower fly, Acanthiophilus helianthi (Rossi) (Diptera: Trypetidae), is one of the most important pests of safflower in the world, causing a lot of damage to this crop every year. In Iran, the seed yield loss due to the safflower fly is estimated to be 30- 70 % for different safflower cultivars. The use of parasitoids is one of the pest management methods. In this study, the interaction between time and cultivar on the parasitism rate of safflower fly by two parasitoid species of Microdontromerus annulatus and Ormyrus gratiosus was investigated in the research field of Shahed University (south of Tehran). The study was conducted under a Completely Randomized Block Design with four replications. The treatments consisted of seven safflower cultivars including Zarghan, Padideh, Goldasht, Varamin, Pourdad PI, Acataria, Mec163. Sampling was performed every seven days and data analysis was done by the Kruskal Valis method. The highest percentage of parasitism by O. gratiosus on 19 July was observed on Mec163 and Varamin cultivars (12.35%). The lowest percentage of parasitism by this species was observed on 14 June in all cultivars. The highest parasitism rate by M. annulatus during the sampling period was observed on Padideh (7.56%) and Mec163 (7.52%) cultivars. The lowest percentage of parasitism (49.6%) by M. annulatus was observed on Varamin cultivar.