تأثير محلول پاشي اسيد ساليسيليك و سلنيوم بر تحمل تنش شوري و عملكرد اسانس گياه بادرشبويه (.Dracocephalum moldavica L )

Effects of salicylic acid and selenium foliar application on salinity tolerance and essential oil yield of moldavian balm (Dracocephalum moldavica L.)

اسيد ساليسيليك و سلنيوم تركيب‌هايي با خواص آنتي‌اكسيداني هستند و باعث بهبود رشد گياهان در شرايط تنش مي‌شوند. به‌منظور بررسي تأثير كاربرد اسيد ساليسيليك و سلنيوم بر برخي خصوصيات رويشي و زايشي، عملكرد اسانس و نسبت پتاسيم به سديم در گياه دارويي بادرشبويه (Dracocephalum moldavica L.) در شرايط تنش شوري، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در 3 تكرار در شرايط گلخانه در سال ‌1394 انجام شد. عوامل مورد بررسي شامل كاربرد سلنيوم در سه سطح (عدم مصرف، محلول‌پاشي با غلظت 20 و 40 ميلي‌گرم در ليتر)، كاربرد اسيد ساليسيليك در دو سطح (عدم مصرف و محلول‌پاشي با غلظت 0.5 ميلي‌مولار) و شوري ناشي از كلريد سديم در دو سطح (عدم شوري و شوري با غلظت 100 ميلي‌مولار) بودند. نتايج نشان داد كه تنش شوري صفات تعداد برگ فعال در بوته و ارتفاع بوته را كاهش و تعداد گل و عملكرد اسانس را افزايش داد. نتايج نشان داد كه در شرايط تنش شوري، مصرف سلنيوم و اسيد ساليسيليك به‌تنهايي و به‌صورت توأم علاوه‌بر اينكه باعث كاهش اثرهاي منفي ناشي از تنش شوري بر صفات ارتفاع بوته و تعداد برگ فعال شد، افزايش عملكرد اسانس را نيز در پي داشت. افزون بر آن، مصرف توأم اين دو ماده در شرايط شوري باعث افزايش نسبت پتاسيم به سديم در برگ نسبت به ريشه شد. نتايج كلي بيانگر اين است كه محلول‌پاشي توأم سلنيوم و اسيد ساليسيليك مي‌تواند علائم تنش شوري را در گياه بادرشبويه تعديل نمايد.

Salicylic acid (SA) and selenium (Se) are compounds with antioxidant properties that cause improved plant growth under stress condition. In order to investigate the effects of salicylic acid and selenium application on some vegetative and reproductive traits, essential oil yield, and potassium to sodium ratio in roots and shoots of moldavian balm (Dracocephalum moldavica L.) under salinity stress conditions, an experiment was carried out as a factorial based on a completely randomized design with three replications in the green house of Agricultural and Natural Resources Research Center of Qom, Iran, 2015. The experimental treatments comprised three Se levels including 0, 20 and 40 mg/L, two SA levels including 0 and 0.5 mM and two salinity levels including 0 and 100mM NaCl. Results showed that salinity stress decreased the number of active leaves per plant and plant height. Salinity stress increased the number of flower per plant and essential oil yield. Results showed that, under salinity stress conditions, the application of Se and SA both alone or combined decreased the negative effect of salinity stress on the number of active leaves per plant and plant height, while increased the essential oil yield. Moreover, the foliar application of Se combined with SA increased the potassium to sodium ratio of leaves under salinity stress. In general, it could be stated that the foliar application of Se combined with SA could be used to relieve the effect of salinity stress in Moldavian balm.