تأثير محلول پاشي با متانول و تاريخ كاشت بر عملكرد ميوه، روغن و تركيب اسيدهاي چرب گياه دارويي كدو پوست كاغذي (Cucurbita pepo convar. pepo var. styriaca)

Effect of methanol foliar application and planting date on fruit yield, oil content and composition of pumpkin (Cucurbita pepo convar. pepo var. styriaca)

به‌منظور بررسي تأثير كاربرد متانول و تاريخ كاشت بر عملكرد دانه و ميوه، درصد عملكرد روغن و تركيب اسيدهاي چرب گياه دارويي كدو پوست كاغذي، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 93-1392 اجرا شد. سه تاريخ كاشت شامل اول ارديبهشت، اول خرداد و اول تير به‌عنوان عامل اصلي و كاربرد متانول با غلظت 30% حجمي در چهار زمان محلول‌پاشي شامل شاهد (عدم مصرف)، قبل از مرحله زايشي، بعد از مرحله زايشي و مرحله دانه‌بندي به‌عنوان عامل فرعي مطالعه گرديد. نتايج پژوهش نشان داد اثر متقابل تاريخ كاشت و كاربرد متانول بر صفات عملكرد دانه در ميوه، وزن خشك دانه، عملكرد ميوه، وزن هزاردانه، درصد روغن و تركيب اسيدهاي چرب در سطح احتمال 1% معني‌دار بود. بيشترين عملكرد دانه، وزن خشك دانه، عملكرد ميوه و درصد روغن در محلول‌پاشي متانول قبل از مرحله زايشي در تاريخ كشت اول تيرماه حاصل شد. بيشترين وزن هزاردانه (1155.6 گرم) متعلق به تيمار محلول‌پاشي متانول بعد از مرحله زايشي در تيرماه بود. تيمارهاي محلول‌پاشي در مرحله دانه‌بندي در تاريخ كشت سوم و نيز عدم مصرف متانول در تاريخ كشت دوم بيشترين ميزان اسيد اولئيك را نشان دادند. بيشترين ميزان اسيدهاي چرب لينولئيك (43.36%)، لينولنيك (1.86%) و پالمتيك (21.20%) به‌ترتيب در تاريخ‌هاي كشت خرداد، تير و ارديبهشت و تحت محلول‌پاشي متانول بعد از مرحله زايشي بدست آمد. تيمار شاهد نيز در تاريخ كشت اول بيشترين ميزان اسيد استئاريك (11.50%) را نشان داد. به‌طور كلي كاشت كدو پوست كاغذي در تيرماه همراه با محلول‌پاشي متانول قبل از مرحله زايشي به‌منظور افزايش عملكرد و محلول پاشي بعد از مرحله زايشي با هدف بهبود كيفي برخي تركيب‌هاي روغن آن توصيه مي‌گردد.

In order to investigate the effects of planting date and application of methanol on fruit and seed yield, oil yield and fatty acid composition of pumpkin (Cucurbita pepo convar. pepo var. styriaca), a split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications during 2013-2014. Three planting dates (21 April, 22 May, 22 June) as the main factor and application of methanol (30% V/V) in four levels (control, pre-production phase, post-production phase, seed filling stage) were studied as the sub factor. Results showed that the interaction effect of planting date and application of methanol on seed yield in fruit, seed dry weight, 1000-seed weight, fruit yield, oil percentage and fatty acids compositions were significant at 1% probability level. The highest seed yield, seed dry weight, fruit yield, and oil content were obtained in the methanol foliar application in the pre-production phase in June 22. The highest 1000-seed weight (1155.6 g) was belonged to the methanol foliar application in the post-production phase in June 22. The foliar application treatments in seed filling stage in June 22 and control treatment also in May 22 showed the highest amount of oleic acid. The highest amount of linoleic (43.36%), linolenic (1.86%), and palmitic (21.20%) acids was obtained under methanol foliar application in the post-production phase in May 22, June 22 and April 21, respectively. The control treatment showed the highest amount of stearic acid (11.5٪) in the first planting date (April 21). Finally, the planting date of medicinal pumpkin in June 22 with foliar application of methanol in the pre-production phase in order to increasing of yield, and foliar application in the post-production phase to improve the qualitative traits of oil are recommended.