بررسي برخي خصوصيات فيتوشيميايي گياه دارويي انزروت (Astragalus fasciculifolius Boiss. ) در رويشگاه هاي طبيعي جنوب استان سيستان و بلوچستان

Analysis of some phytochemical characteristics of Astragalus fasciculifolius Boiss. in natural habitats of South Sistan and Baluchistan Province, Iran

گياه انزروت (Astragalus fasciculifolius Boiss.)، متعلق به خانواده بقولات (Fabaceae) از گياهان دارويي است كه در جنوب استان سيستان و بلوچستان پراكنش دارد و به‌دليل تركيب‌هايي مانند فنل‌ها، فلاونوئيدها و پلي‌ساكاريدها داراي نقش مؤثري در درمان بيماري‌هاي قلبي، سرطان، از بين بردن اثرهاي شيمي درماني و افزايش ايمني مي‌باشد. در اين پژوهش نمونه‌هاي گياهي هشت توده مختلف گياه fasciculifolius .A از رويشگاه‌هاي مختلف استان سيستان و بلوچستان جمع‌آوري شده و برخي از خصوصيات فيتوشيميايي ريشه، برگ (فنل كل، فلاونوئيد كل و پلي‌ساكاريد) و گل (فنل كل، فلاونوئيد كل و آنتوسيانين) بررسي شد. نتايج تجزيه واريانس بيانگر اختلاف معني‌داري بين رويشگاه‌هاي مختلف در سطح 0.01 مي‌باشد. بررسي‌هاي فيتوشيميايي وجود مقادير قابل‌توجهي از تركيب‌هاي فنلي را در برگ كه بيشترين مقدار آن در منطقه پشت‌كوه (mg GAE/g 32.55-14.62)، ريشه كه بيشترين مقدار آن در منطقه انجيرك (mg GAE/g 53.84-20.39) و گل كه بيشترين مقدار آن را در منطقه بيرك (mg GAE/g 15.82-5.11) نشان داد؛ همچنين وجود تركيب‌هاي فلاونوئيدي در برگ كه بيشترين مقدار آن در منطقه ناهوك (mgQE/g 12.72-8.76)، در ريشه كه بيشترين مقدار آن در منطقه پنج‌انگشت (mgQE/g 03/1-0.25) و گل كه بيشترين مقدار آن در منطقه ناهوك (mgQE/g 9.28-6.35) وجود داشت مشاهده شد. همين‌طور اين بررسي، تركيب‌هاي پلي‌ساكاريدي را در برگ كه بيشترين مقدار در منطقه انجيرك (mg/g 93.29-60.89) و ريشه كه بيشترين مقدار در منطقه پنج‌انگشت (mg/g 209.38-94.33) و آنتوسيانين گل كه بيشترين مقدار در منطقه پنج‌انگشت (mg SG/g 77.58-36.34) ديده شده بود، نشان داد. نتايج اين تحقيق حكايت از توانايي رويشگاه‌هاي مختلف استان در مورد توليد تركيب‌هاي با ارزش دارويي دارد. علاوه‌بر اين بالا بودن تركيب‌هاي فنلي و پلي‌ساكاريدي اين گياه توصيفي از توانمندي قابل توجه اين گياه در بكارگيري در صنايع دارويي و غذايي مي‌باشد.

Sarcocolla (Astragalus fasciculifolius Boiss.), belonging to Fabaceae family, is a medicinal plant distributed in the south of Sistan and Baluchestan province. Due to presence of compounds like saponins, flavonoids, and polysaccharides, it has an effective role in treating heart disease and cancer and eliminating chemotherapy and improving immunity. In this study, plant samples including eight A. fasciculifolius were collected from different habits in the province, and some phytochemical properties of root, leaves (total phenol, total flavonoid, and polysaccharide) and of flowers (total phenol, total flavonoid, and anthocyanin) were analyzed in the plant flower. The results of variance analysis showed a significant difference among different habitats (α>0.01). Phytochemical studies revealed significant amounts of phenolic compounds in the leaf with the highest rate recorded in Poshtkooh (14.62-32.55 mg GAE/g). In the root, the highest value was in Anjirok (20.39-53.84 mg GAE/g) and in the flower, the highest value was in BAirk (5.11-15.82 mg GAE/g), representing flavonoid compounds in the leaf in which the highest value was in Nahook (8.76-12.72 mg QE/g). Also, in root, the highest value was in Panjangosht (10 fingers) (0.25-1.03 mg QE/g). In the flower, the highest value was in Nahook (6.35-9.28 mg QE/g). In the polysaccharide compounds of the leaf, the highest value was in Anjirok (60.89-93.29 mg/g). In root, the highest values were in Pangangosht (94.33- 209.38 mg/g) and anthocyanin of flower had the highest values in Pangangosht (36.34-77.58 mg/g). The results of this study represent the ability of different habitats of the province in producing valuable herbal compounds. Besides, because of its high levels of phenolic and polysaccharide compounds, this plant has a remarkable capability to be used in food and pharmaceutical industries.