پديد آورندگان :
نصيري لاري،زينب دانشگاه علوم پزشكي شيراز , عطارزاده، فاطمه دانشگاه علوم پزشكي شيراز-دانشكده پزشكي , سادات قريشي، پريسا دانشگاه علوم پزشكي شيراز-دانشكده پزشكي , حسين‌خاني، آيدا دانشگاه علوم پزشكي شيراز-دانشكده پزشكي
كليدواژه :
اختلالات جنسي , ناباروري , طب ايراني , بو , رايحه درماني
چكيده فارسي :
مقدمه: رايحه درماني در ايران، قدمتي به سابقه ايران باستان دارد. يافتههاي علمي اخير مؤيد اثربخشي رايحههاي خوش بر رفتار جنسي و باروري انسان است. در طب ايراني، مواد بودار به اشكال مختلف در درمان اختلالات جنسي و ناباروري وارد شدهاند. مطالعه مروري حاضر با هدف بررسي شواهد مرتبط با كاربرد داروهاي بودار در درمان اختلالات جنسي و ناباروري از منظر طب ايراني صورت گرفت.
روش‌كار: در اين مطالعه مروري جستجو در كتب طب ايراني شامل قانون، الاغراض الطبيه، طب اكبري، شرح اسباب و علامات، اكسير اعظم، مخزن‌الادويه، تحقه حكيم مؤمن و قرابادين صالحي با كليدواژههاي بوييدن، شمومات و بو صورت گرفت، سپس نامهاي علمي گياهان از كتب تطبيقي استخراج و با جستجوي بانكهاي اطلاعاتي الكترونيك شامل Google Scholar و Medline يافتههاي اخير در خصوص اين گياهان و همچنين مقالات مرتبط با رايحهدرماني و ناباروري و اختلالات جنسي به كمك كليد واژههاي sexual disorder، infertilityو aromatherapy استخراج و مورد بحث قرار گرفت.
يافته ها: در طب ايراني، مواد بودار به شكل هاي مختلف بوييدني، موضعي، بخور و دود استفاده ميشوند. بوهاي گرم مانند مشك، ياس و نرگس تقويت كننده ميل و توان جنسي و بوهاي سرد مانند بوي نيلوفر، كافور و مورد (آس)، كاهش دهنده ميل جنسي معرفي شدهاند و تأكيد ويژهاي نسبت به استفاده از مواد معطر مانند دارچين، سليخه، هل، بسباسه و جوزبوا در درمان بيماريهاي رحمي به خصوص اليگومنوره شده است.
نتيجه‌گيري: توصيههاي طب ايراني مبني بر استفاده از مواد بودار در اختلالات سيستم عصبي و تناسلي مي‌توانند زمينه‌ساز مطالعات باليني جديدي در اين عرصه باشند.
چكيده لاتين :
Introduction: Aromatherapy is a historical method in ancient Persia. Recent scientific findings have confirmed that herbal fragrances are affect human sexuality and fertility. According to the references of the Persian Traditional Medicine, odorous drugs are used in the treatment of sexual dysfunction and infertility in various forms. The present study aimed to review this therapeutic approach in the references of Persian Traditional Medicine in comparison with recent findings.
Methods: This review was conducted via searching in Persian Traditional Medicine references, including Avicenna Canon of Medicine, Al-Aghraz-al-Tibbiya, Tebe-Akbari, Sharhe Asbab va Alamat, Exir-e-Azam, Makhzan al-Adwiyah, Tohfe Hakim Momen, and Qarabadin-e-Salehi using keywords such as Booidan or Shomoomat (smell) and Bu (odor). In addition, the recent findings in this regard were obtained from electronic databases such as PubMed and Google Scholar through searching for scientific terms, as well as keywords such as aromatherapy, infertility, and sexual disorders.
Results: In Persian Traditional Medicine, odorous materials could be used via smelling, topical application, incense, and smoke for the treatment of sexual dysfunction. For instance, hot smells (musk, jasmine, and narcissus) could enhance sexual desires, whereas cold smells (Egyptian lotus, camphor, and myrtle) have been shown to reduce the libido. In this regard, special emphasis has been placed on the use of aromatic substances (cinnamon, cardamom, and nutmeg) in the treatment of uterine diseases, especially oligomenorrhea.
Conclusion: According to the results of the review, adherence to the recommendations of Persian Traditional Medicine regarding the use of odorous materials in the treatment of nervous disorders and improvement of the reproductive system could lay the groundwork for novel clinical trials.
