مقايسه درصد استخراج كلاژن محلول در اسيد و پپسين از سه گونه ماهي كيلكاي درياي خزر

Comparison of soluble collagen in acid and pepsin extracted from three species Kilka fish (family Clupeidae) of the Caspian Sea

پروتئين كلاژن محلول در اسيد (ASC) و محلول در پپسين (PSC) از سه گونه ماهي كيلكاي چشم درشت (Clupeonella Grimmi)، كيلكاي معمولي (Clupeonella Cultriventris) و كيلكاي آنچوي (Clupeonella Engrauliformis) كه فراوان‌ترين گونه صيدشده از شگ ماهيان درياي خزر مي‌باشند استخراج گرديد. اين ماهيان به‌صورت شبانه و با استفاده از شناورهاي كيلكا گير مجهز به تور قيفي و نور زيرآبي از درياي خزر (ايستگاه بندر اميرآباد) صيد و براي استخراج كلاژن در سال 1390 به آزمايشگاه منتقل گرديدند. مقدار 15 گرم از بافت‌هاي مخلوط بدن هرماهي توزين و ابتدا پروتئين‌هاي غير كلاژني و چربي آن‌ها جداسازي شد سپس كلاژن به روش اسيدي و آنزيمي با محلول اسيد استيك 0/5 مولار استخراج و به‌وسيله نمك كلريد سديم رسوب داده و با محلول 0/1 مولار اسيد استيك و آب مقطر خالص‌سازي شد. نتايج نشان داد كه كيلكاي چشم درشت داراي بيشترين مقدار كلاژن به ميزان 4/14 درصد، كيلكاي معمولي و آنچوي با مقدار به ترتيب 1/04 درصد و 0/94 درصد بر پايه وزن خشك ليوفيليز بودند. الگوي الكتروفورز (SDS–PAGE) نشان داد كلاژن استخراجي محتوي دو نوع زنجيره α و در ساختمان خود بوده و اين كلاژن به‌واسطه وجود زنجيره از نوع كلاژن نوع يك محسوب شد. ازاين‌رو كيلكا ماهيان به‌ويژه ماهي كيلكاي چشم درشت را كه نسبت به دو گونه ديگر داراي كلاژن بيشتري بود مي‌توان به‌عنوان منبع كلاژن جهت استفاده‌هاي صنعتي و پزشكي معرفي نمود و جايگاه اين ماهي را از منظر تجاري ارتقاء بخشيد.

Acid soluble collagen (ASC) and pepsin soluble collagen (PSC) were extracted from mixture tissues of three abundant species of kilka fish such as common kilka (Clupeonella cultriventris), Anchovy kilka (Clupeonella engruliformis) and big eye kilka (Clupeonella grimmi (in the Caspian Sea. The samples were collected from fish landing site (Amirabad harbor) in the Mazandaran province. The fish were caught nightly by conical lift and transported in ice to the laboratory for collagen extraction. Non-collagenous proteins and fat of 15g mixture tissue of different organs were isolated by 0.1M NaOH and 10% Butyl alcohol solutions, respectively. Collagen was extracted by acidic and enzymatic methods at 4℃. In the next stage, collagen precipitates with NaCl and purification to 0.1M acetic acid solution and distilled water. The results showed that collagen of Clupeonella grimmi has the highest value of 4.14%, Clupeonella cultriventris and Clupeonella engruliformis have 1.04%, 0.94% on a dry weight respectively. The SDS-PAGE pattern showed that the ASC and PSC produced from this three species have hetrotrimer structure and made of two chains; α1 and α2. The extracted collagen is considered type I. Therefore, kilka fish especially Clupeonella grimmi can be used as a source for industrial and medical procedures. According to the results, kilka fish can be a commercial source in the Caspian Sea