تشخيص افتراقي پنج گونه از اسفنج‌هاي مناطق بين كشندي جزيره هرمز (خليج‌فارس) بر اساس بررسي ساختار اسپيكول با استفاده از ميكروسكوپ الكتروني نگاره

Differential identification of five marine sponges in the inter-tidal zone of Hormuz island (Persian Gulf) by the microstructure of the spicules

اسفنج‌ها جانوراني چند سلولي و متعلق به شاخه پوريفرا هستند. هدف از مطالعه حاضر تشخيص افتراقي اسفنج‌هاي مناطق بين كشندي جزيره هرمز با استفاده مطالعه اسپيكول‌هاي آن‌ها توسط ميكروسكوپ الكتروني نگاره بود. نمونه‌برداري اسفنج‌ها در فصول بهار و تابستان سال 1394 و از شش ايستگاه در مناطق بين كشندي جزيره هرمز و عمق كمتر از يك متر و بدون تجهيزات خاص انجام شد. نمونه‌ها بلافاصله فريز شده و به آزمايشگاه منتقل شدند. سپس، برش‌هايي نازكي از بخش‌هاي رآسي، مياني و قاعده‌اي پنج نمونه اسفنج مورد نظر تهيه و پس از هضم ماده آلي در مقاطع برداشت شده از اسفنج‌ها توسط اسيد نيتريك، اسپيكول‌هاي آن‌ها توسط ميكروسكوپ الكتروني نگاره مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد گونه‌هاي‌ Haliclona sp. و Niphates sp. داراي اسپيكول‌هاي سيليسي و سوزني‌شكل و در انتها نوك‌تيز به همراه تار‌‌هاي اسپونژين (طول 95 ميكرومتر)، گونه Hemiasterella bouilloni داراي اسپيكول‌هاي سيليسي و ساختاري با انتهاي نوك‌تيز و دي‌اكتين و سوزني‌شكل به همراه تار‌‌هاي اسپونژين (طول 500-300 ميكرومتر)، گونه Ecionema solida داراي اسپيكول‌هايي از جنس سيليس با طولي حدود 600-25 ميكرومتر و مخلوطي از اسپيكول‌هاي سوزني شكل با انتهايي نوك‌تيز، ته‌گرد و گرزي‌شكل در بستري از فيبر‌هاي اسپونژين و گونه Chondrilla australiensis داراي اسپيكول‌هايي سيليسي سوزني شكل و در انتها نوك‌تيز به‌ همراه تار‌هاي اسپونژين (طول 600-100 ميكرومتر) بودند. بنابراين، بررسي اسپيكول‌هاي اسفنج توسط ميكروسكوپ الكتروني نگاره روش مناسبي براي شناسايي دقيق‌تر آن‌ها مي‌باشد.

Sponges are multicellular animal and the members of the phylum Porifera. Aim of present study was identification of the sponges from the tidal areas of Hormuz Island by scanning electron microscope (SEM). Sampling was done from six stations in tidal areas of Hormuz Island without special instrument in spring and summer 2015. The samples were freezed and transferred to laboratory. The thin sections were prepared from apical, middle and basal parts of five identified sponges. After digesting of organic material, their spicules were evaluated by SEM. The length of siliceous spicules of Haliclona sp. and Niphates sp. were 95 μm and needle-shaped, point-ended and were embed in spongin fibers. The siliceous spicules of Hemiasterella bouilloni were needle-shaped and point-ended spicules and 300-500μm length with sponging. A mixture of siliceous and needle-shaped, point-ended, round-ended along with sponging fibers were observed in Ecionemia solida. Chondrilla australiensis had siliceous needle-shaped and point-ended spicules with100-600μm along with spongin fibers. So, evaluation of spicules by Scanning Electron Microscope could be an appropriate method for more exact identification of sponges.