بررسي و تحليل جايگاه زهد در انديشۀ مولوي

زهد به ‌عنوان يكي از عوامل اصلي شكل‌ دهندۀ تصوف، از مباحث مهم و مورد توجه صوفيه است كه در متون عرفاني از آن سخن به ميان آمده است. در اين پژوهش ديدگاه‌هاي مولانا جلال‌الدين محمد بلخي دربارۀ زهد بررسي شده است. مولانا تلقيات متفاوتي نسبت به زهد داشته و از منظرهاي گوناگون به اين مقوله نگريسته است. هدف پژوهش پاسخ به تبيين تلقيّات متفاوت مولانا در باب زهد و چرايي نگاه‌هاي متفاوت از سوي او است. نگارندگان براي نيل به اين هدف، واژه‌هاي زهد و زاهد را در آثار منثور و منظوم مولانا بررسي و تحليل كرده‌اند و تلاش مي‌كنند جايگاه ارزشي زهد و كاركردهاي آن را در هر يك از اين دو دسته از آثار نمايان و دليل يكسان نبودن نگاه مولانا به زهد را تبيين نمايند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه مولانا از سه منظر فقيه، عارف و قلندر به زهد نگريسته است. از منظر نخست، زهد جايگاه والايي دارد و از دو منظر ديگر، امري كم ارزش است. به‌ نظر مي‌رسد ميزان فرديت متفاوت مولانا در آثار مختلف، عامل ارزش‌گذاري متفاوت او در مورد زهد است.