اعتبارسنجي نسخه ايراني پرسش‌نامه عقايد مسئوليت‌پذيري در نوجوانان ايراني

Validation of the Persian Version of Responsibility Beliefs Questionnaire in Iranian Adolescents

مينه و هدف: پژوهش‌ها از شيوع قابل توجه اختلال وسواسي- اجباري در دوران كودكي حكايت دارند. عقايد مسئوليت‌پذيري، ويژگي اصلي اين اختلال است. نظر به شيوع اين اختلال در كودكان و پيشبرد مطالعات در اين حوزه، اين پژوهش، با هدف بررسي اعتبارسنجي مقياس عقايد مسئوليت اغراق شده در نوجوانان ايراني صورت پذيرفت. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي (روانسنجي ابزار) 547 دانش‌آموز مقطع دبيرستان در دامنه سني 18-15 سال با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي از بين مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شهر شيراز انتخاب شدند و به نسخه فارسي مقياس عقايد مسئوليت‌پذيري اغراق شده پاسخ دادند. داده‌هاي پژوهش با روش تحليل عامل تأييدي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصل از اين تحليل، ساختار چهار عاملي پرسش‌نامه اصلي عقايد مسئوليت‌پذيري (4 خرده مقياس بيش‌مسئوليت‌پذيري، بيش‌محافظت‌گري، مواجهه با قوانين سخت و غيرمنعطف، اقدام مسبب يا اثرگذار بر حادثه) در جمعيت نوجوانان ايراني را مورد تأييد قرار داد كه در تحليل عاملي مرتبه دوم، سازه مسئوليت‌پذيري را تشكيل مي‌دادند. همچنين اعتبار مركب براي هر چهار عامل نيز در حد مطلوبي گزارش شد (60/0 تا 85/0). نتيجه‌گيري: اين نتايج به طور كلي نشان مي‌دهند كه در مجموع مقياس عقايد مسئوليت‌پذيري اغراق شده ساختاري مشابه نسخه اصلي آن دارد و سنجه‌اي معتبر و پايا از بررسي تجارب كودكي (كه در نظريه Salkovskis با گسترش عقايد مسئوليت‌پذيري مرتبط است) را نشان مي‌دهد. نسخه فارسي آن داراي ويژگي‌هاي روانسنجي قابل قبول براي استفاده در جمعيت كودكان و نوجوانان مي‌باشد. البته انجام پژوهش‌هاي بيشتر براي تأييد اين يافته در نمونه‌هاي باليني ضروري است.

Background and Objective: Studies have indicated the high prevalence of Obsessive-Compulsive disorder in childhood period. Inflated responsibility beliefs are hypothesized to become a central feature of Obsessive-Compulsive disorder (OCD). Given the prevalence of this disorder among children and adolescents as well as further investigation in this field, the present study aimed to investigate the psychometric properties of a Persian version of Responsibility Beliefs scale. Materials and Methods: In this psychometric study, the Persian version of Responsibility Beliefs Questionnaire was completed by 547 15 to 18-year-old students in Shiraz city. Subjects were selected by multistage random cluster sampling data were analyzed using confirmatory factor analysis. Results: In this study four-factor structure found in original scale, was confirmed by confirmatory factor analysis representing heightened responsibility, Actions Caused/Actions Influenced, Rigid Rules and Overprotection Scales forming responsibility construct in second-order confirmatory factor analysis. In addition, results revealed satisfactory Composite Reliability Index (ranging from 0.60 to 0.85) Conclusions: These results support the reliability and validity of the Persian version of Responsibility Beliefs scale in Iranian adolescents and suggest that this scale may be useful for studying the etiology of inflated responsibility beliefs that are hypothesized to become central in order to development of OCD. However, future research is needed to confirm these data in OCD patients.