رابطه سبك كنترل هيجاني و تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر در دانش‌آموزان پسر دبيرستاني

Relationship between Emotional Control Expressiveness Style and Resilience Against Narcotics Substance Use in High School Male Students

زمينه و هدف: عوامل و فاكتورهاي حمايتي به استراتژي‌هاي مثبتي گفته مي‌شود كه در ايجاد تاب‌آوري در نوجوانان مؤثر است. سبك ابراز هيجان يكي از فاكتورهاي حمايتي است كه در توسعه تاب‌آوري در نوجوانان و ايجاد يك برنامه حمايتي مؤثر در مصرف مواد مخدر نقش دارد. اين پژوهش به منظور تعيين رابطه بين كنترل هيجاني و تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر در دانش‌آموزان پسر دبيرستاني طراحي شد. مواد و روش‌ها: اين پژوهش مقطعي روي 180 نفر از دانش‌آموزان 14 تا 18 ساله كه با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي از بين دبيرستان‌هاي در معرض خطر شهر كرج انتخاب شدند صورت گرفت. ابزارهاي پژوهش عبارتند از: الف) پرسش‌نامه محقق ساخته اطلاعات جمعيت شناختي، ب) پرسش‌نامه تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر و ج) پرسش‌نامه كنترل هيجاني ] ( ECQ ) [Emotional control questionaire . براي تحليل داده‌ها از ضريب همبستگي پيرسون و تحليل واريانس چندگانه استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه كنترل هيجاني و مؤلفه‌هاي آن (بازداري هيجاني (001/0= p )، كنترل پرخاشگري (006/0= p ) و نشخوار ذهني (001/0= p ) با تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر رابطه معنادار و منفي دارند. در زمينه پيش‌بيني تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر، بازداري هيجاني نقش تبيين‌كننده‌تري در پيش‌بيني تاب‌آوري ايفا مي‌كند. تاب‌آوري در برابر مصرف مواد مخدر با وضعيت اقتصادي خانواده رابطه معني‌داري دارد.( 024/0= p ) نتيجه‌گيري: در مجموع يافته‌هاي پژوهش حاضر بر نقش مؤثر كنترل هيجاني و مؤلفه‌هاي آن در پيش‌بيني تاب‌آوري نوجوانان در برابر مصرف مواد مخدر تأكيد مي‌كند. بنابراين، استفاده از آموزش‌هاي مناسب در سنين مدرسه با هدف پيشگيري زودهنگام ضروري است.

Background and Objective : Protective factors refer to positive action strategies that build resiliency in youth. Emotional control expressiveness style is the major protective factor that contributes to the development of resiliency in youth and the implications for building effective prevention programs in substance abuse. This research was designed to investigate the relationship between emotional control expressiveness and resilience against narcotics substance use in high school male students. Materials and Methods: The method of present research was cross sectional study. The sample included 180 male students 14-18 years old that were selected using multi stage random sampling from high risk area of high schools of Karaj city. Research instruments included: a) a researcher made questionnaire for demographic information, b) resilience against narcotics substance use questionnaire and c) emotional control expressiveness questionnaire (ECQ). Results: The results showed that the relationship between emotional control expressiveness, emotional inhibition (p=0 . 001), aggression control (p=0 . 006) and rumination (p=0 . 001) with resilience is inverse and significant. In predicting resiliency against drug use, the role of emotional inhibition plays a more predictable resiliency against drug use. Resiliency against drug use has a significant relationship with the family's economic situation. (p=0 . 024) Conclusion: Overall, findings support the effective role of emotions and emotional control expressiveness