رابطه بين احساس شادكامي و عود سوءمصرف مواد

The Relationship between Well-Being and Substance Abuse Relapse

سابقه و هدف: با توجه به اهميت عود در شكست برنامه هاي ترك اعتياد و نقش جنبه هاي رواني تندرستي در پديده عود، در اين پژوهش رابطه بين احساس شادكامي به عنوان يكي از اجزاي سالمت روان مثبت و عود سوءمصرف مواد بررسي شد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي-مقطعي، 68 نفر از معتادان ساكن در يكي از مراكز ترك اعتياد شهر تهران در سال 1395 به روش نمونهگيري تصادفي ساده انتخاب و بررسي شدند. براي جمعآوري اطالعات، از پرسشنامهاي شامل اطالعات دموگرافيك معتاد و شرايط وي در زمينه اعتياد و نسخه فارسي شده پرسشنامه ارزيابي شادكامي سازمان بهداشت جهاني (P-5-WHO(؛ استفاده شد. سپس به كمك آزمون همبستگي پيرسون، رابطه بين شادكامي و اجزاي مختلف آن با عود سوءمصرف مواد بررسي شد. يافتهها: ميانگين دفعههاي عود در گروه با شاخص شادكامي ضعيف )نمره كمتر از 13 )برابر با 92/10±89/4 بار و در گروه با شاخص شادكامي مناسب )نمره 13 و بيشتر( برابر با 30/5±71/2 بار بود. تحليل دادهها نشان داد كه بين سطح شاخص شادكامي و دفعات عود رابطه معنادار معكوسي وجود دارد )P<05.0 .) همچنين اين رابطه بين اجزاي»سرزندگي« و »سرحال از خواب بيدار شدن« شاخص شادكامي با دفعههاي عود وجود داشت. بحث و نتيجهگيري: سطح شادكامي ضعيف با عود بيشتر همراهي دارد و توجه به عوامل مربوط به سالمت روان مثبت مانند شادكامي، دسترسي آسان به مراكز مشاوره و دريافت مراقبتهاي مربوطه، ميتواند نقش مؤثري در كاهش عود داشته باشد.

Aims: Due to the concerns over relapse in schemes for quitting drugs and the role of psychological health aspects in relapse, this research examined the relationship between well-being as a component of positive psychological health with substance abuse relapse. Method of Investigation: In this cross sectional study, 68 addicts residing in one of the addiction quitting centers in Tehran in 2016 were selected for investigation by simple random sampling. A questionnaire consisting of the addict's demographical data, his addiction status and the Farsi version of the World Health Organization Well-Being Questionnaire (WHO-5-P) were employed for data collection. A Pearson Correlation Test was used to investigate the relationship between well-being and its components with substance abuse relapse. Findings: The mean number of relapses in the group with the low well-being index (less than 13) was 4.89±10.92 occurrences whilst in the group with the high well-being index (13 or more) it was 2.71±5.30. Analysis of data indicated that there was a significant inverse relationship between the level of the well-being index with the number of relapses (P<0.05). The same relationship was also present between the "Vitality" and "Waking up Fresh" components of the well-being index with the number of relapses. Discussion and Conclusions: A low level of well-being is associated with more relapses and thus consideration of factors interrelated to positive psychological health such as well-being, easy access to counseling centers and provision of appropriate care could play a substantial role in reducing relapse rate.