بازخواني اساطيري گورنگاره‌هاي روستاي سورانِ اسلام‌آباد غرب

Reading mythological stone engraving of Sooran’s village in western Islam Abad

ساختار استعاري و نمادين اسطوره­ و بنيان كهن ­الگويي آن، همواره زمينه­ هاي بازگشت اساطير را در ذهن و زبان مردم مهيا مي­ كند. باورها و مراسم آييني مناطق مختلف از حضور قدرتمند انديشه­ ها و آرزوهاي آغازينۀ بشر پرده برمي ­دارد. حضور نمادين حيوانات و گياهان اسطوره اي در روزگار معاصر يكي از نشانه­ هاي ديرينگي و حيات رازآلود اساطير است؛ حضوري كه به سلسله­ مراتب زندگي، يعني عبور از عالم تجرد به سوي عالم تجسد اشاره دارد. يكي از زمينه­ هاي مغفول­ مانده در رديابي چنين موضوعي گورنگاره­ هاست. حكاكي نقوش جانوران يا گياهان در مزار اقوام مختلف مي­ تواند گواه حضور اين پديدارهاي رازآلود ذهن بشر باشد. نگرش رازآلود به زندگي و مرگ در گورنگاري­ ها همواره گوياي ماندگاري عقايد و ديدگاه­ هاي اسطوره­ اي است. در پژوهش حاضر تلاش شده تا با بهره ­گيري از روش نقد اسطوره ­اي و مشاهده ميداني به تبيين و واكاوي گورنگاري­ هاي روستاي سوران پرداخته شود. نتايج تحقيق نشان مي ­دهد كه بيشتر باورهاي اسطوره ­اي در قالب حضور نمادين حيوانات و گياهان استمرار يافته است؛ نشانه­هاي اسطوره­ بنياد كه گواه احيا و بقاي آموزه­ هاي نخستين در باورهاي عامۀ منطقه است؛ باورهايي مقدس كه ضمن پيوند با باورهاي آييني مردم، با گذر از تاريخ و رسيدن به عصر حاضر هنوز طرز نگاه و باور مردم منطقه را به هستي متأثر مي ­سازد.

The metaphorical and symbolic structure of the myth and its ancient foundations always provide the basis for the return of mythology in peoples' minds and languages. Ritual beliefs and ceremonies in different regions reveal the powerful presence of human thoughts and aspirations. The symbolic presence of mythical plants and animals in contemporary era is one of the characteristics of the mysterious nature of the past and of life, which refers to the hierarchy of life, that is to say, the passage of time from immortality to the universe of incarnation. Stone engraving is one of the neglected dimensions to trace this stage. The engravings of animals or plants on the tombs of different tribes may be proof of the presence of these mysterious phenomena of the human mind. They are mysterious attitude to life and death and always suggests the survival of mythological views and beliefs. In this research, the authors have tried to explain and study the cemeteries of the village of Souran using the method of mythical criticism and field observation. The results of the research showed that most mythic beliefs persist in the form of the symbolic presence of animals and plants along the signs of the foundation of myth, which testify to the resurrection and survival of early doctrines in general beliefs of the region; By moving through history and reaching the present age, it continues to affect the image and belief of people in the region.