اختلالات درد به دنبال آسيب اعصاب محيطي در بين مجروحين جنگ تحميلي ايران ـ عراق در استانهاي خراسان

Pain disorders Due to Peripheral Nerve Injury among Iranian Veterans in Khorasan Provinces

مقدمه. آسيب اعصاب محيطي اختلال شايعي به دنبال ضربات جنگي مي‌باشد. اين آسيب معمولاً منجر به آسيب دايمي عصب محيطي نمي‌شود، اما به ندرت بيماران دچار شرايط دردآفرين همراه مي‌شوند كه ناشي از يك روند پيچيده آسيب عصبي است . هدف اين مطالعه تشخيص و شناسايي بهتر علايم، علل درد، درمان و پيشگيري از عوارض آن با تأكيد بر آسيب عصب محيطي در جانبازان محترم جنگ تحميلي بود. مواد و روش كار. در يك بررسي دو ساله در استان خراسان جانبازاني كه از دردهاي مزمن ناشي از آسيب جنگي رنج مي‌بردند را بررسي نموديم . اين افراد به صورت جداگانه توسط سه متخصص مغز و اعصاب، روانپزشك و بيهوشي ويزيت شده، پرسشنامه به صورت جداگانه و بدون اطلاع از تشخيص فرد ديگر تكميل مي‌گرديد. نتايج. آسيب اعصاب محيطي منجر به دردهاي شديد در 17 نفر شده بودند كه 8 نفر مبتلا به نشانگان درد موضعي پيچيده و 9 نفر مبتلا به درد توام با قطع عضو و نروما بودند. تمامي بيماران مورد بررسي مرد بوده، شايعترين علت آسيب تركش خمپاره بود. درد در اين افراد به درمانهاي مختلف طبي مقاوم بود. بحث. نتايج به دست آمده در اين مطالعه مشابه ساير مطالعات بود. پاسخ بد درماني مي‌تواند ناشي از تاخير در شروع درمان و ايجاد آسيبهاي عصبي در زمان درمان باشد. ايجاد درمانگاه مشترك درد با همكاري تعريف شده چندين متخصص و انجام مطالعات چند مركزه مي‌تواند گامي در جهت رفع مشكلات جانبازان محترم باشد.

Introduction. Damage to peripheral nerves is a common complication after traumatic injuries in the war. Peripheral nerve injuries are not always associated with permanent deficit, but in a few cases trigger a cascade of complex events in neurons that might be responsible for the generation of severe neuropathic pain. This study was performed to show the clinical manifestations, etiology, treatment, and prevention of the pain due to peripheral nerve injury among Iranian veterans. Mterials and Methods. We studied all of the veterans with chronic pains in a pain clinic of Khorasan Provinces for 2 years all of patients were visited separately by a neurologist, a psychologist and an anesthesiologist and then a questionnaire was completed by each of them without knowing anything about other physicians' diagnosis. Results. We had 17 veterans with severe neuropathic pain, 8 with Complex Regional Pain Syndrome (CRPS) and 9 with neuroma and pain due to limbs amputation. All of the cases were male and the most important factor was mortar attack. Neuropathic pain was a challenging state in our patients without any response to treatment. Discudssion. The results of this study were similar to other important studies. Bad results of treatment might be explained by severity of neurological dysfunction and delay in the time of treatment. A close collaboration among professionals of multiple disciplines is helpful in achieving optimal treatment effects among veterans.