مداخلات غير دارويي در درمان خستگي مرتبط با سرطان

Non-pharmacological interventions for cancer-related fatigue

خستگي مرتبط با سرطان يكي از شايع‌ترين و طاقت­فرساترين عارضه­ي سرطان و درمان­هاي آن مي‌باشد. بر اساس نتايج مطالعات، مداخلات غير دارويي بر درمان­هاي دارويي ارجح است. هدف اين مطالعه بررسي رويكردهاي غير دارويي مؤثر بر خستگي مرتبط با سرطان مي‌باشد. مطالعه حاضر با جستجو در پايگاه­هاي اطلاعاتيMedline ،ISI ، Google scholar، SID و Magiran،Iranmedex به دو زبان فارسي و انگليسي در فاصله زماني 2014-1980 صورت گرفت. نتايج تعداد 87 مقاله­ي كاملاً مرتبط بر اساس معيارهاي ورود مورد بررسي قرار گرفت. شواهد بسياري از تأثير مثبت ورزش و طب سوزني بر كاهش خستگي مرتبط با سرطان حين و بعد از درمان­ها وجود دارد. مطالعات موجود در مورد حمايت رواني- اجتماعي، اصلاح خواب، تغذيه و برخي روش­هاي طب مكمل و جايگزين، مانند ماساژ و لمس، يوگا، آرام­سازي و مديتيشن و داروهاي گياهي، مطرح كننده اين است كه اين روش­ها احتمالاً مي‌توانند در كاهش يا رفع خستگي مرتبط با سرطان، مفيد و مؤثر باشند. درمجموع به نظر مي­رسد تمامي روش­هاي موردبحث در اين مطالعه روش­هايي غيرتهاجمي، كم‌خطر و نسبتاً ارزان هستند كه مي­توانند در كنار درمان­هاي رايج يا حتي جايگزين روش­هاي دارويي استفاده گردند. اميد است كه ازاين‌دست مطالعات در جهت عملكرد مبتني بر شواهد در كاهش خستگي مبتلايان به سرطان استفاده گردد.

Cancer-related fatigue is one of the most common and most distressing side effects of cancer and its treatment. Non-pharmacological interventions may have lower side effects. The aim of this study was to evaluate non-pharmacological approaches to treat cancer related fatigue. We searched the databases of ISI, Medline, Google scholar, SID, Magiran and Iranmedex, The literature search was conducted between the years 1980-2014. The results of 87 full text relevant articles were evaluated. Most evidence, suggests the effectiveness of exercise and acupuncture on reducing cancer-related fatigue during and after cancer treatments. Studies on psychosocial support, sleep and nutrition promotion, and some of complementary and alternative medicine, such as massage, touch, herbal medicine, yoga, relaxation and meditation are possibly useful and effective to reduce or eliminate the cancer-related fatigue. All treatments discussed in this study were noninvasive(except acupuncture), low risk and relatively inexpensive methods, which can be used with current treatments or even be replaced for drugs. It is hoped that these studies will be used for evidence-based practice to reduce fatigue in cancer patients