بررسي الگوي مديريت دانش در يك مركز تحقيقاتي نظامي

The model of Knowledge Management Process in a Military Research center

مقدمه. در بسياري از سازمانها و موسسات يكي ازمعضل هاي اساسي‌اين است كه از ميزان دانايي و دانش افراد، اطلاع كافي وجود ندارد. مديريت موثر دانش با تمركز بر روي راه حلهايي كه كل سيستم شامل سازمان، منابع انسانـي و فناوري را در بر مي‌گيرد ازجمله مهمترين ابزارها براي حل اين مشكل محسوب مي شود. براي طراحي يك نظام مديريت دانش و يا ارتقاء سطح آن در يك سازمان، لازم است تا ابتدا شناخت كاملي نسبت به ماهيت و اهميت دانش و مديريت دانش در سازمان داشت و با شناخت مولفه‌ها و كاركردهاي آن و در جهت دستيابي به مزاياي راهبردي حاصل از پياده‌سازي مديريت دانش در سازمان، به بسترها و زمينه‌هاي موفقيت آن و نحوه برقراري تعامل و تعادل ميان اين عوامل، توجه ويژه‌اي مبذول نمود. در مورد مديريت دانش تاكنون 26 مدل از سوي انديشمندان و مؤسسات مختلف ارائه شده است كه بيشتر آنها از نظر محتوايي، تقريبا مشابه يكديگرند، اما‌ داراي واژه‌ها و فازهايي با ترتيبات متفاوت مي باشند. از ميان اين مدلها، مدل نوناكا و تاكوچي از نظر تبيين چگونگي توليد دانش يكي از بهترين مدلهاست كه جهت بررسي سازمان مورد نظرانتخاب شده است. مواد و روش ها. مطالعه حاضر يك مطالعه مقطعي جهت بررسي چالشها و موانع موجود در مركز مورد نظرمي باشد. جمع آوري اطلاعات توسط پرسشنامه انجام شده است. به منظور تهيه سوالات پرسشنامه با توجه به مطالعات انجام شده و بررسي مفاهيم اصلي در ساختار مديريت دانش و نيز مطالعه الگوهاي پيشنهادي، ابتدا مدل نوناكا به 8 قسمت تقسيم شد. سپس براي هر يك از قسمتها، پارامترهايي كه ممكن است جهت ارتقاي سطح دانشي آن قسمت مهم باشند تهيه شدند ودر نهايت پارامترها و گزينه‌هاي تعيين شده به صورت سوالات پرسشنامه درآمدند كه نتيجه، تهيه 8 پرسشنامه براي هر قسمت بود. به منظور بررسي اعتبار پرسشنامه ها، آنها در اختيار 12 نفر از مديران و افرادي كه از نظر جامعه مورد پژوهش، نخبه و خبره محسوب مي شدند، قرار داده شدند و طي چند مرحله نسبت به رفع اشكال پرسشنامه ها و چگونگي تطبيق آن با الگوي پيشنهادي اقدام شد. در نهايت با استفاده از آزمون كوكران، مناسب و يكسان بودن سوالات پرسشنامه ها ارزيابي شدند كه با احتمال بيش از 98 درصد فرض يكسان بودن سوالات رد نگرديد (P =0.98). سپس پرسشنامه ها بين كاركنان انتخاب شده مركز توزيع و از آنها خواسته شد كه نظر خود را در خصوص وضعيت جاري مركز مورد نظر(مطابق طيف ليكرت) مشخص كنند (در واقع ازآنان خواسته شد تا وزن سوالات را مشخص كنند). در مرحله بعد از آنان درخواست شد تا تاثير اين سوالات را در ارتقاي سطح دانش مركز بيان كنند (درواقع ارزش سوالات را تعيين كنند). سپس براي تمام سوالات ميانگين ارزش و وزن هرسوال محاسبه و استاندارد شدند. پس از محاسبه عدد (امتياز) كل مركز و هر سطح از تقسيمات مدل نوناكا، براي دستيابي و تعيين سطح دانش مركز مورد نظر متناسب با هركدام از قسمتهاي مدل، وزن و ارزش سوالات پرسشنامه مشخص شدند. نتايج. تحليل داده ها (پاسخهاي سوالات پرسشنامه ها) نشانگراين مطلب است كه امتياز مركز در مورد مديريت دانش برابر است با77/2، يعني وضعيت كلي مركز به لحاظ دانش محور بودن و بهره گيري از سرمايه‌هاي دانشي كمتر از حد متوسط (بين متوسط و ضعيف) مي‌باشد. درنهايت به منظور بررسي اعتبار نتايج بدست آمده، آنها را مجددا براي خبرگان و دست اندركاران جامعه مورد پژوهش ارسال و از آنها درخواست شد تا مشكلات و چالشهاي بدست آمده را بر حسب اهميت امتيازدهي كنند و نظرات اين افراد نيز با استفاده از آزمون «فريدمن» تجزيه و تحليل گرديد. نتيجه گيري. باتوجه به امتيازات كسب شده توسط سازمان و ليست مشكلات مطرح شده در سازمان، به نظر مي‌رسد، سازمان به طور زيربنايي احتياج به پياده سازي پروژه ها و زيرساختهاي دانشي دارد. اين زير ساختها هم شامل منابع انساني به عنوان مهمترين بخش و هم شامل امكانات تكنولوژيك مي‌باشد. از طرفي سازمان بايد براي افراد تازه كار و جوان برنامه‌هاي مناسب فرهنگي داشته باشد تا به اهميت فاكتورهاي دانشي به عنوان يك سرمايه مهم سازماني پي ببرند. همچنين مي‌بايست با فرهنگ سازي، ذهنيت مديران سازمان را بيش از پيش متوجه اهميت سرمايه‌هاي دانشي سازمان نمود.

Introduction. One of the basic problems in many of organizations and institutes is that, there are not enough information about personals knowledge and awareness. Knowledge management includes the most important means for resolving this problem by focusing on the alternatives for organizing , human forces and technology knowing the nature and importance of the knowledge and knowledge management in the organization completely to plan a knowledge management system or promoting its level in an organization is necessary. Also its necessary organizations success basic and approach for making balance among these items are attended specially by recognizing items and their functions indirect of accessing basic advantages in result of using knowledge management in the organization. So far 26 models about knowledge management were presented by different scientist sand institutes that most of them are similar to each other in terms of content but they include different orders in the words and phases. Nonaka and takouchi model is one of the best models among these models interms of explaining how producing knowledge that is was selected this study is Cross-sectional. for Analyzing challenges and blocks in the organization. At first nonaka model was divided sports for making questions for question air according to the studies and Analyzing main concepts in the structure of knowledge management and also studying suggested models. Then possible important parameters for promoting knowledge level in that part were made and finally selected parameters and alternatives were changed to the questions for questionnaire that its result was producing and questionnaires for each part. Questionnaires were given managers and people who were known as elits and specialist by the researching society for Analyzing their validity, so they were analyzed for resolving problems and matching with suggested model. Finally the questions in the questionnaire were evaluated by kokran test suitably and samely. Then the questionnaires were distributed among selected center personals and determining their views about the present center situation (according likert spectrum) were asked them. (in fact determining the value of the questions were asked them). In next step explaining the effect of these questions on promoting knowledge level of the center were asked them (in fact determining the value of the questions). Then the average value of each question was accounted and standardized after accounting the number (advantage) of the center and each level of nonaka model divisions , the value of the questions in the questionnaire are determined for accepting and determining the level of center knowledge suitably with each part of the model. Discussion. Analyzing data (the answers of the questions in the questionnaire) shows that the advantage of the center related to the knowledge management is 2.77 in other ward the general center situation interms of centralizing knowledge and profiting the capital of the knowledge is less than average (between middle and weak). Finally , they were sent again to the professional and people who have a hand in the society for Analyzing validity of the results and determining distinction about produced challenges and problems in order of their level of importance were asked them and these peoples views were analyzed by using (feridman) test. According to the obtained advantages by the organization and the list of the tabled problems in the organization, it seems that the organization needs to do some projects and knowledge under structures in the organization basically. These under structures include both human sources as the most important part and technologic equipments. On the other the organization should include suitable cultural programs for younger and in experienced people to recognize the importance of the knowledge factors as unimportant organizational capital. Also the organization managers mind should be focused on the importance of organization knowledge capital more than before by making culture.