بررسي و مقايسه خواص آنتي اكسيداني، فنل هاي كل و فلاونوئيدهاي گلبرگ زعفران (.Crocus sativus L) كاشته شده در مناطق مختلف استان لرستان

Survey and comparison of the antioxidant activity, total phenolic, and flavonoid compounds of saffron petals sowing in different regions of the Lorestan province

زعفران يكي از ارزشمندترين محصولات غذايي و دارويي است كه از نظر كشاورزي و اقتصادي در ايران و جهان از اهميت بالايي برخوردار مي‌باشد. امروزه عوامل مخرب محيطي باعث مي‌شوند كه بدن انسان نتواند با راديكال‌هاي آزاد كه طي عمل تنفس توليد مي‌شوند مبارزه كند. در نتيجه سلول‌هاي بدن توسط راديكال‌هاي آزاد تخريب شده و منجر به پيري زودرس و بيماري‌هايي مانند سرطان و تصلب شرائين مي‌شوند. با توجه به محدود بودن كشت زعفران به چند كشور دنيا در زمينه تعيين خواص آنتي‌اكسيداني گلبرگ زعفران تحقيقات زيادي صورت نگرفته است. اين پژوهش جهت بررسي خاصيت آنتي‌اكسيداني تركيبات موجود در گلبرگ‌هاي زعفران و تعيين مقادير فنل‌هاي كل و فلاونوئيدها از مزارع كاشت زعفران استان لرستان انجام گرفت. پس از تعيين مزارع كاشت زعفران بروش سيستماتيك تصادفي از گلبرگ‌هاي زعفران نمونه مركب (2 كيلوگرم گلبرگ زعفران) تهيه شد. سپس به‌منظور اندازه‌گيري و تعيين ميزان خواص آنتي‌اكسيداني، مقادير فنل و فلاونوئيدهاي كل موجود در عصاره گلبرگ زعفران به‌ترتيب از روش‌هاي به دام اندازي راديكال‌هاي آزاد (روش DPPH)، روش فولين سيوكا و روش رنگ سنجي كلريد آلمينيوم استفاده گرديد. نتايج مقايسات ميانگين مقادير IC50 موجود در گلبرگ زعفران مزارع مختلف با آزمون چند دامنه‌اي دانكن نشان‌داد كه مقدار IC50 مزارع نورآباد و ويسيان بترتيب با مقادير 66/1 و 4/156ميكروگرم بر ميلي‌ليتر داراي بيشترين وكمترين خواص آنتي‌اكسيداني در مقايسه با ساير مزارع دارا مي‌باشند. نتايج مقايسه مقادير فنل‌ها و فلاونوئيدهاي كل موجود در گلبرگ زعفران مزارع با آزمون چند دامنه‌اي دانكن نشان‌داد كه مقدار فنل كل با 8/1098ميلي‌گرم گاليك اسيد بر گرم عصاره هيدروالكلي مربوط به نورآباد و فلاونوئيد با مقدار39/41 ميلي گرم كوئرستين بر گرم عصاره هيدروالكلي مربوط به چغلوندي بيشترين مقادير را در مقايسه با ساير مزارع به خود اختصاص دادند. نتايج مقايسه بين مقادير IC50 به دست آمده از گلبرگ‌هاي زعفران مزارع مورد بررسي و BHT آنتي‌اكسيدان سنتزي و مصنوعي با آزمون حداقل اختلاف معني‌داري (LSD) نشان‌داد كه كمترين اختلاف به دست آمده متعلق به مزارع خرم آباد و چغلوندي بترتيب با مقادير اختلاف 40/4 و 38/5 از بين ساير مزارع مي‌باشد.

Saffron is one of the most valuable food and medicine products that has a high economic importance in Iran and other countries. Harmful environmental factors prohibit the human body from collating the free radicals that are produced during breathing resulting in problems such as premature aging, atherosclerosis and cancer. There has been only a few reported research studies on the antioxidant properties of Saffron petals in world. This research was carried out in order to survey the antioxidant compound that may be extracted from Saffron petals and indicate the total phenol content (TPC) and total flavonoid content (TFC) in the cultivated Saffron farms of the Lorestan province. After specifying the Saffron farms by the Random systematic method, the compound sampling was carried out (Saffron petals amount 2 kg). Then, the antioxidant activity, total amount of phenols and flavonoids in the extracts were measured by methods of DPPH, Folinciocalteau and Colorimetric assay, respectively. The results showed that the amount of IC50 was the lowest and highestin Noorabad and Vician farms with amounts of 1.66 and 156.4μg/ml, respectively by the Duncan test. The results of mean comparison showed that the total phenol content and total flavonoid content of 1098.8 mg Gallic acid/g extract and 41.39 mg cou/g extract, respectively that belonged to the Noorabad and the Chaghalvandi farms had the highest amounts among all of the saffron cultivation in the farms.