چكيده فارسي :
محصول زعفران به‌عنوان گران‌ترين محصول كشاورزي و دارويي جهان، به دلايلي چون بهره‌وري بالاي آب در مقايسه با ساير محصولات كشاورزي، اشتغال روستاييان و جلوگيري از مهاجرت آن‌ها، ارزش والاي دارويي و ادويهاي، سهولت نگهداري و حمل‌‌و‌نقل و از همه مهم‌تر درآمدزايي بالاي آن نسبت به ساير محصولات كشاورزي، يك محصول كشاورزي قابل‌توجه محسوب مي‌گردد. بر اين اساس، با توجه به مستعد بودن برخي از نقاط ايران در توليد زعفران، بررسي اثرات معيشتي آن در سطح روستاهاي فعال در توليد زعفران، امري كاملاً ضروري به نظر مي‌رسد. لذا هدف تحقيق حاضر، ارزيابي وضعيت توليد زعفران و نقش آن در معيشت خانوارهاي روستايي دهستان رشتخوار است. اين پژوهش به روش توصيفي– تحليلي انجام گرديدهاست. در اين راستا، نقش زعفران در 355 خانوار زعفران‌كار ساكن در 13 روستاي بالاي 100 خانوار اين دهستان مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور، ابتدا ضمن مطالعات اسنادي و بازديدهاي اوليه ميداني، طيف گستردهاي از شاخص‌ها تعيين گرديد. سپس جمعآوري دادهها بر اساس شاخصهاي انتخابي و با استفاده از پرسشنامه‌هاي روستا و خانوار انجام‌شدهاست. براي تجزيه و تحليل دادهها نيز از تحليل‌هاي آماري و فضايي و نرم‌افزارهاي Expert choice، SPSS و ArcGIS استفاده گرديد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه درآمدهاي سالانه حاصل از توليد زعفران در 9/43 درصد از خانوارهاي مورد مطالعه، بيش از ساير درآمدها است. همچنين از تجزيه‌وتحليل داده‌هاي مورد مطالعه مي‌توان استنباط نمود كه توليد زعفران بر بهبود وضعيت معيشت ساكنان روستاهاي دهستان رشتخوار تأثير چشمگيري دارد و اين امر باعث تقويت انگيزه ماندگاري خانوارهاي ساكن در اين دهستان شدهاست.
چكيده لاتين :
Saffron is the most expensive agricultural and pharmaceutical product in the world. It is significant for several reasons such as having high water productivity compared to other crops. It is providing rural employment and preventing their migration, having high medicinal and spice values, ease of maintenance and transportation. Most importantly, it is producing a high revenue compared to other agricultural products. On this basis, due to the suitability of some parts of Iran to saffron production and the role of this product in the livelihood of rural households, assessment of the sustenance impacts of saffron production in the active villages seems absolutely necessary. Therefore, the aim of the present study is to assess the status of saffron production and its role in the livelihood of rural households of the Roshtkhar Rural District. This research was done based on a descriptive-analytic approach. In this regard, the role of saffron cultivation in 355 households living in 13 villages with over 100 households in the study rural district was investigated. To this goal, after conducting documentary studies and initial field visits, a wide range of measures proportional to the circumstances of the study villages were adopted. Then, data collection was performed based on the selected indices and questionnaires were distributed to be filled by villagers and households... To analyze the data, the relevant statistical and spatial analyses were done through the application of Expert choice, SPSS, and ArcGIS software packages. The research findings indicated that the annual revenues derived from saffron production in 43.9% of the households under study were more than they obtained from other sources of income. Through the analysis of the study data, it can be concluded that saffron production has a significant effect on the improvement of the residents’ livelihood in the Roshtkhar Rural District and this fact has reinforced the households’ motivation to stay in the rural district.
