اولين گزارش بيماري پوسيدگي بنه زعفران وحشي ناشي از Fusarium oxysporum در ايران

The first report of Fusarium oxysporum causal agent of wild saffron corm rot disease in Iran

زعفران (Crocus sativus L.) مهم­ترين گياه در جهان است كه از كلاله آن به دليل داشتن مواد رنگي و مواد معطر در طباخي، قنادي و توليد داروها استفاده مي­شود. بيماري پوسيدگي بنه زعفران يكي از بيماري‌هاي مهم زعفران در ايران مي‌باشد. به‌منظور شناسايي عوامل پژمردگي و پوسيدگي بنه زعفران وحشي، به‌صورت تصادفي از گياهان داراي علائم زردي و پژمردگي در مناطق ايوان و صالح‌آباد در استان ايلام نمونه‌برداري انجام گرفت. نمونه­ها با محلول سفيدكننده (5% هيپوكلريت سديم) به­مدت دو تا سه دقيقه ضدعفوني سطحي شدند سه بار با آب مقطر استريل شستشو داده شدند و سپس اين قطعات را با كاغذ صافي سترون خشك كرده و بر روي محيط كشت سيب‌زميني دكستروز آگار (PDA) كشت داده شدند. تشتك‌ها به­مدت سه روز در انكوباتور با دماي ˚C 20 نگهداري شدند. قارچ به روش تك اسپور جداسازي و خالص گرديد. تعداد 8 جدايه Fusarium oxysporium به‌عنوان عامل ايجاد پوسيدگي ريشه، بر اساس مشخصات ريخت­شناسي و ميكروسكوپي با استفاده از كليدهاي معتبر شناسايي گزارش شد و بيماري­زايي اين جدايه­ها به‌صورت مصنوعي در گلخانه مطابق اصول كخ بر روي رقم زعفران وحشي به اثبات رسيد.

Saffron (Crocus sativus L.) is the most important plant in the world that has been used in cooking, confectionery and drug productions because of the color and aromatic substances in its sigma. Corm rot disease is one of the most important diseases in Iran. For identification of causal agents, wild saffron plants with wilt symptoms and rot lesions on corm were randomly collected in different regions of Ivan and Mehran in the Ilam province. Diseased samples were surface sterilized by dipping into domestic bleach solution (5% NaOCl). Then they were washed three times with sterile distilled water, dried with sterile filter paper and plated on potato dextrose agar (PDA). Samples were incubated for three days in an incubator at 20°C. A total of eight Fusarium isolates were obtained and purified using the single spore method. Fusarium oxysporium isolates were identified according to their morphological and microscopic characteristics as described by the identification key. The pathogenicity of Fusarium oxysporium isolates were artificially tested in the greenhouse on a wild susceptible cultivar according to Koch’s principles.