بررسي اثر چند روش فيزيكي و زراعي بر جمعيت كنه (Rhizoglyphus robini) و عملكرد كلاله زعفران (.Crocus sativus L)

Investigting the effects of some physical and cultural methods on the population of bulb mite (Rhizoglyphus robini) and yield of saffron (.Crocus sativus L)

در اين آزمايش، تأثير آفتابدهي با پلاستيك شفاف، زمان كاشت و اولين آبياري پس از كاشت بر جمعيت كنه (Rhizoglyphus robini) و عملكرد كلاله زعفران به‌صورت كرتهاي خردشده و در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار طي سالهاي 1390 تا 1394 در شهرستان گناباد مورد ارزيابي قرار گرفت. فاكتورهاي اصلي شامل آفتابدهي و عدم آفتابدهي خاك قبل از كاشت بودند كه در كرتهاي اصلي قرار گرفتند. هفت روش مديريت زراعي شامل 1- كاشت زعفران در شهريور ماه بدون آبياري پس از كاشت، 2- كاشت زعفران در شهريور ماه همراه با آبياري بلافاصله پس از كاشت، 3- كاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد بدون آبياري پس از كاشت، 4- كاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد همراه با آبياري بلافاصله پس از كاشت، 5- كاشت زعفران در خرداد ماه سال بعد و آبياري آن در مرداد ماه، 6- كاشت زعفران در شهريور ماه سال بعد بدون آبياري پس از كاشت و 7- كاشت زعفران در شهريور ماه سال بعد همراه با آبياري بلافاصله پس از كاشت در كرتهاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد آفتابدهي به‌طوركلي و فارغ از بسته مديريت اعمال ‌شده باعث كاهش جمعيت كنه و افزايش عملكرد كلاله زعفران شد. روش زراعي 4 يعني آبياري بلافاصله پس از كاشت زعفران در خرداد موجب شد جمعيت كنه افزايش يابد و در نتيجه باعث كاهش عملكرد كلاله زعفران شد. درحالي‌كه روش 2 (كاشت در شهريور و آبياري آن بلافاصله بعد از كاشت) جمعيت كنه را كاهش و عملكرد را افزايش داد. عملكرد زعفران در تاريخ كشت‌هاي خرداد (روشهاي 3، 4 و 5) نسبت به شهريور (روشهاي 1، 2، 6 و 7) بيشتر بود. كمترين جمعيت كنه و بيشترين عملكرد زعفران به تيمار آفتابدهي و روش زراعي 3 (كاشت زعفران در خرداد سال بعد و بدون آبياري بعد از كاشت) تعلق گرفت به‌طوري‌كه در اين تيمار نسبت به بدترين تيمار (بدون آفتابدهي، روش 1)، جمعيت كنه را 94 درصد كاهش و در نتيجه عملكرد زعفران را 53/348 درصد افزايش داد.

In this research, the effects of solarization by transparent plastics, planting time and the first irrigation after planting on the populations of saffron bulb mite (Rhizoglyphus robini) and yield (Crocus sativus L.) were investigated. A split plot experiment was conducted based on randomized complete block design with three replicates from 2011 to 2015 in Gonabad, Khorasan Razavi province. Solarization and non-solarization factors were placed in the main plots. Seven crop managing packages including 1- planting without irrigation in September, 2- irrigation immediately after planting in September, 3- planting without irrigation in June, 4- irrigation immediately after planting in June, 5- planting in June and irrigation in August, 6- planting without irrigation in September of the next year, and 7- irrigation immediately after planting in September of the next year were placed in sub-plots. The results showed that regardless of management package, solarization suppressed the mite populations and increased saffron yield. Package 4, Irrigation immediately after planting on June, increased the mite populations and decreased saffron yields. However, package 2, irrigation on September, reduces the mite populations and increases saffron yield. Planting Saffron in June (packages 3, 4, and 5) resulted in more yield compared to Planting at September (packages 1, 2, 6, and 7). The lowest reduction in the population of mites (94%) and the highest yield (77%) were achieved through solarization and by implementing package 3, treatment and cultivation in June of the next year with no irrigation after planting.