پديد آورندگان :
زارعي، ابوالفضل دانشگاه علوم پزشكي بقيه الله - مركز تحقيقات علوم رفتاري - پژوهشكده سبك زندگي , آزاد مرز آبادي، اسفنديار , ضرغامي، محمدحسين
چكيده فارسي :
زمينه و هدف
يكي از دغدغه هاي انسان در عصر حاضر مقابله با تجربه استرس است. هدف اصلي پژوهش حاضر در گام اول طراحي و ساخت پرسشنامه هايي براي گزارش دهي استرس بوده كه در دو نسخه متفاوت خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي انجام گرفته است؛ در قدم بعدي هدف، تعيين شاخص هاي ذهني و عيني در سنجش استرس بوده است. اين پرسشنامه ها بر اساس تمركز بر ويژگي هاي جسمي، رفتاري و حركتي صورت گرفته اند.
روش ها
جامعه پژوهش كاركنان يك دانشگاه نظامي در شهر تهران بودند و نمونه پژوهش در مرحله پايلوت 30 نفر و در مرحله اصلي پژوهش، 300 نفر تعيين شده است. در اين پژوهش از پرسشنامه هاي محقق ساخته خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس در كنار پرسشنامه استرس ادراك شده به عنوان ملاك استفاده شده است. براي بررسي شاخص هاي روانسنجي اين پرسشنامه ها از دو نرم افزار SPSS23 و AMOS23 استفاده شد. براي بررسي ويژگي هاي روايي اين پرسشنامه ها از ضريب همبستگي، تحليل عاملي و شاخص اعتبار محتوا استفاده شد.
يافته ها
گويه هاي اين دو پرسشنامه بر اساس نظر متخصصين داراي روايي محتواي بالاي 0/7 بودند. پرسشنامه هاي خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس بعد از انجام تحليل عاملي اكتشافي داراي سه عامل نشانه هاي جسمي، حركتي و رفتاري بودند. تحليل عاملي تاييدي نيز برازش مناسب مدل سه عاملي همبسته را نشان داد. ضريب روايي ملاكي براي پرسشنامه هاي خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس با ملاك قرار دادن پرسشنامه استرس ادراك شده به ترتيب برابر با 0/44 و 0/28 بود (0/01>p). ضريب همساني دروني براي پرسشنامه هاي خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس به ترتيب برابر با 0/07 و 0/69 به دست آمده است. دو نيمه كردن آزمون نيز پايايي پرسشنامه هاي خودگزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس را در سطح (0/01>p) نشان داده است. نقطه برش براي نمره كل پرسشنامه هاي خودگزارش دهي و ديگر گزارش دهي استرس به ترتيب برابر با 90 و 114 به دست آمده است.
نتيجه گيري
طبق نتايج به دست آمده، دو پرسشنامه خود گزارش دهي و ديگر گزارش دهي طراحي شده داراي روايي و پايايي مناسبي هستند و مي توان از آنها در فرآيند سنجش ميزان استرس و غربال افراد داراي استرس آسيب زا و استرس عادي استفاده كرد و به عنوان يك شاخص عيني و ذهني مناسب در سنجش ميزان استرس مطح مي گردند.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Coping with stress is a concern for many people. The main purpose of this study was
to design and then normalize the stress assessment questionnaires, which were presented in two different versions
of self-reporting and other reports focusing on physical, behavioral and motion characteristics, and, objective
indications.
Method: The research population was the staff of a military university in Tehran. The sample consisted of 30
people in the pilot phase and 300 in the main stage of the research. The self-report stress questionnaire, otherreport
stress questionnaire were used along with the perceived stress questionnaire. To assess the psychometric
properties of these questionnaires, SPSS23 and AMOS23 software were used. The correlation coefficient, factor
analysis and content validity index were used to examine the validity of these questionnaires.
Results: The items of the self-report stress questionnaire and other-report stress questionnaire, based on the
opinion of experts, had a content validity of over 0.7. Exploratory factor analysis showed that each of these
questionnaires had three physical, motion and behavioral factors. Confirmatory factor analysis also showed the
fitting of a correlated three-factor model. The validity coefficients for the self-report stress questionnaire and
other-report stress questionnaire, calculated by measuring the perceived stress questionnaire were 0.44 and 0.28,
respectively (p <0.01). The internal consistency coefficients for the self-report stress questionnaire and otherreport
stress questionnaire were 0.70 and 0.69, respectively. The two half-tests also showed the reliability of both
questionnaires at the level of p <0.01. The cut-off points for the total score of self-report stress questionnaire and
other-report stress questionnaire were 90 and 114, respectively.
Conclusions: According to the results, both designed questionnaires have appropriate validity and reliability.
The questionnaires can be used to measure the stress and screening of people with traumatic stress and are
considered as an objective and subjective indicator of stress measurement.
