پديد آورندگان :
سيرتي نير، مسعود دانشگاه علوم پزشكي بقيه الله - دانشكده پرستاري - مركز تحقيقات علوم رفتاري - گروه روان پرستاري , عبادي، عباس دانشگاه علوم پزشكي بقيه الله - دانشكده پرستاري - مركز تحقيقات علوم رفتاري - گروه روان پرستاري , وفادار، زهره دانشگاه علوم پزشكي بقيه الله - دانشكده پرستاري - مركز تحقيقات مديريت سلامت - گروه داخلي –جراحي , فلاحي خشكناب، مسعود دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي تهران - گروه پرستاري
كليدواژه :
جانباز و كيفيت زندگي , طراحي پرسشنامه , اختلال استرس پس از ضربه , ضربه ناشي از جنگ
چكيده فارسي :
زمينه و هدف
اختلال استرس پس از ضربه، يكي از آسيب هاي شديد و ناتوان كننده بعد از تجربه وقايع جنگ در بازماندگان از جنگ است، كه تاثيرات منفي عميقي بر كيفيت زندگي آنان مي گذارد. اين پژوهش با هدف طراحي و روان سنجي پرسشنامه كيفيت زندگي جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه ناشي از جنگ عراق عليه ايران طراحي و اجرا شده است.
روش ها
يك پژوهش تركيبي متوالي اكتشافي، در سال 1395 در تهران انجام شد. در مرحله كيفي، با روش تحليل محتوي قراردادي، مفهوم كيفيت زندگي تبيين گرديد. جمع آوري داده ها به روش نمونه گيري هدفمند و با مصاحبه هاي انفرادي نيمه ساختار يافته با 31 جانباز مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه ناشي از جنگ و بحث هاي گروهي متمركز با سه نفر از پزشكان پايش سلامت و 12 نفر از همسران آنان انجام شده و بر اساس يافته هاي استخراج شده، گويه هاي پرسشنامه تدوين گرديد. در بخش كمي، ويژگي هاي روانسنجي ابزار سنجش شد. تعيين روايي با اندازه گيري روايي صوري و محتوي به دو روش كمي و كيفي و تعيين روايي سازه با روش تحليل عاملي اكتشافي و تعيين روايي همگرا با استفاده از پرسشنامه 36 سوالي كيفيت زندگي انجام شد. تعيين پايايي با اندازه گيري همساني دروني به روش تعيين ضريب آلفاي كرونباخ و دو نيمه كردن و تعيين ثبات با روش بازآزمايي انجام شد. جهت تحليل داده هاي كيفي از نرم افزار10MAXQ DA و جهت تجزيه وتحليل داده هاي كمي از نرم افزار 18SPSS استفاده شد.
نتيجه گيري
ابزار طراحي شده مبتني بر درك مفهوم كيفيت زندگي توسط جانبازان مبتلا به استرس پس از ضربه ناشي از جنگ، روايي و پايايي مناسب و قابل قبول داشته، از اين رو قابليت بكارگيري در موقعيت هاي مختلف، جهت سنجش كيفيت زندگي در اين گروه از جانبازان را داشته و مي تواند در برنامه ريزي هاي درماني ومراقبتي جهت ارتقاء كيفيت زندگي آنان به كار گرفته شود.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Combat-related post-traumatic stress disorder (combat-related PTSD) is a chronic and
debilitating severe mental condition in people with experience of war events, which has a deeply negative impact
on their quality of life. This study aimed to design and assess the psychometric properties of quality of life
questionnaire (QOL-Q) for Iran-Iraq war veterans with combat-related PTSD.
Methods: This study employed an explanatory sequential mixed methods design, which was conducted in
Tehran duration 2016. In the qualitative phase, the quality of life concept was determined by using content analysis
via a conventional approach. To gather data, semi-structured interviews were performed with individuals
including 31 veterans with combat-related PTSD and 3 health monitoring physicians, as well as group discussions
held with a group of 12 patients’ spouses. Based on the results obtained, questionnaire items were developed. In
the quantitative phase, the psychometric properties of the questionnaire were conducted. The face and content
validity was determined using both quantitative and qualitative methods. The construct validity was determined
with the exploratory factor analysis and convergent validity using the 36-item quality of life questionnaire. The
reliability was approved with the measurement of internal consistency using Cronbach's alpha coefficient and
split-half, and the stability assessed using a test-retest method. Data analysis was performed with MAXQDA 10
software for qualitative data and SPSS 18 software for quantitative data.
Results: Explaining the concept of quality of life led to the formation of eight main categories and three themes
under the headings “Disease outcomes”, “Health” and “Effective factors in compatibility”, and on the basis of
this, an initial questionnaire with 73 items was developed. In the psychometric phase, after assessing the face and
content validity, the number of items was reduced to 46. Construct validity through exploratory factor analysis
led to the removal of 16 items and identification of 4 factors. Convergent validity with the 36-item QOL-Q with
r= 0.41was considered to be at an acceptable level (P<0.001). Reliability through a test-retest with r =0.93, and
the split-half with r=0.776, confirmed Cronbach's alpha =0.67. The final questionnaire with 30 items and four
subscales including psychosocial, psychosomatic, self-esteem and religious attitude was presented.
Conclusion: According to the questionnaire design, based on the concept of quality of life by veterans with
post-traumatic stress caused by war experience, as well as suitable and acceptable validity and reliability, this
questionnaire is qualified and empowered to use in different settings, for measuring quality of life in this group
of patients, as well as their families. Results can be used to improve their treatment and car
