كليدواژه :
آموزش , سلامت , ايران , شبكه هاي تلويزيوني , تحليل محتوي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: آموزش سلامت به عنوان روشي براي بهبود بخشيدن به نگرش مردم نسبت به مسائل سلامت، مردم را متقاعد مي سازد تا رفتارهاي پر خطر خود را كه به آسيب هاي سلامتي منجر مي شود اصلاح نمايند. در ايران شبكه هاي تلويزيوني وظيفه آموزش سلامت را به عهده دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسي آسيب شناختي و برجسته سازي موانع محتوايي در كارآمدي برنامه هاي آموزش سلامت تلويزيون بود.
روش ها: مطالعه حاضر از نوع پژوهش هاي تحليل محتوا بود. براي انجام تحليل محتوا از شيوه تركيبي تحليل استنتاجي و قياسي استفاده شد. برخي از برنامه هاي آموزش سلامت از قبيل برنامه هاي پزشكي، روان شناسي، آشپزي و ورزشي به عنوان برنامه هاي سلامت سه شبكه سراسري تلويزيون به مدت يك هفته و روزي 10 ساعت (214 ساعت در مجموع) از نظر مدت پخش و كيفيت برنامه مشاهده و ثبت شد. براي تحليل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گرديد.
يافته ها: 8/72 تا 15/89 درصد برنامه هاي تلويزيون در مدت اجراي پژوهش، مربوط به آموزش سلامت بود. يافته ها نشان داد كه آموزش ورزش كمترين زمان، 15 دقيقه در روز يا 0/6 درصد كل برنامه هاي سه شبكه و برنامه هاي آشپزي بيشترين زمان، 2 ساعت يا 5/5 درصد كل برنامه هاي سه شبكه، را به خود اختصاص داده بود.
نتيجه گيري: در اين قسمت با توجه به آسيب شناسي برنامه هاي آموزش سلامت، در تحليل برنامه ها مواردي چون خود بيمار پنداري، رابطه پزشك و بيمار، خوگيري، انكار، ناديده گرفتن روانشناسي مثبت، كوتاه بودن آموزش هاي مؤثر در سلامتي برنامه هاي آشپزي و ورزشي ارزيابي شد كه بايستي تدابير لازم در اصلاحات كيفي برنامه ها در جهت ارتقا سلامت جامعه صورت گيرد.
چكيده لاتين :
Background: Health education as a way to improve people's attitudes towards health issues could persuade people to change harmful behaviors that lead to health problems. Television in Iran is responsible for health education.The main propose of this study was pathological evaluation of health education programs on TV and highlighting their content barriers.
Methods: content analysis as a qualitative method was used for this study. For content analysis combination of deductive and inductive methods were used. Four categories of health education programs, medical, psychological, cookery and sport, were observed and recorded for one week, 10 hours a day (214 hours in total). SPSS was used for data analysis.
Results: During the study period, 8.72 to 15.89 percent of TV programs were allocated to health education. Findings demonstrated that minimum amount of time was dedicated to sport education with just 15 minutes per day or % 0.6 of all the programs and maximum amount of time was allocated to cuisine with 2 hours or % 5/5.
Conclusions: In this part ofstudy, for pathological analysis of health education programs on TV a number of items such as hypochondria, doctor and patient relationship, habituation, denial (as defense mechanism), underestimating positive psychology, shortness of cooking and sports programs were evaluated. According to the findings of this study, necessary reforms should be performed in the quality of programs for health promotion in the society.
