آزمون كاربرد گراف توجيهي در معماري ايراني-اسلامي (نمونه هاي موردي: خانه رسوليان يزد، خانه اي در ماسوله)

در پژوهش حاضر طي بررسي روش چيدمان فضا در نمونه هاي موردي «خانه رسوليان يزد و خانه اي در ماسوله ،» به بررسي برخي از اشكالات وارد شده به اين روش، كارايي روش چيدمان فضا 1 در معماري ايراني-اسلامي و چگونگي تأثير سازمان فضايي با ميزان خصوصي بودن فضا پرداخته شده است. در اين پژوهش از راهبرد تركيبي در تحليل نمونه هاي موردي استفاده شده است. بدين ترتيب روش هاي توصيفي، تحليلي، استدلال منطقي و در نهايت همبستگي مورد استفاده قرار گرفته است. موضوع پژوهش با مشاهده، مطالعات كتابخانه اي و شبيه سازي به وسيله نرم افزار تخصصي چيدمان فضا و نرم افزار آماري، مورد بررسي قرار گرفته است همچنين، براي تحليل داده ها با در نظر گرفتن ارزش هاي «هم پيوندي »2 به عنوان متغير مستقل )پيش بين( و درجۀ خصوصي بودن فضا به عنوان متغير وابسته، از مدل رگرسيون لجستيك استفاده شده است. براي بررسي معنادار بودن متغيرهاي وارد شده در معادله رگرسيون از آزمون والد بهره گرفته شده است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد ارزش هم پيوندي فضاها بر درجۀ خصوصي بودن فضا در سطح خطاي 1 درصد معنادار است به همين ترتيب فضاهايي كه داراي بيشترين ميزان عمق و كمترين ميزان هم پيوندي هستند به عنوان عرصه خصوصي در خانه عمل مي كنند و به علاوه، لايه هاي سازمان فضايي شامل توانايي هاي بالقوه در تشخيص درجۀ خصوصي بودن فضا است. همچنين مشخص گرديد كه پيشنهاد تفكيك بخشي از گراف توجيهي 3 علاوه بر اينكه باعث از بين رفتن امكانِ بررسي بسياري از تحليل ها است، باعث آسيب ديدن گراف به مثابه يك كل است. از اين رو، پيشنهاد مي شود در بررسي هاي مربوط به معماري ايراني-اسلامي با استفاده از روش چيدمان فضا، از جداكردن بخشي از گراف توجيهي با استدلال وجود دو سناريوي حيطۀ اندورني و بيروني خودداري گردد. در عوض بايد حيطه هاي اندروني و بيروني را در ارتباط با ارزش هاي «هم پيوندي « ،» ارتباط »4 و عملكرد مورد توجه قرار داد.